‘Zam yağmuru vatandaşın döviz sevdasını körükler’

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,743
Vatandaşlar ve şirketler mevduatlarının yarısından birçoklarını Türk Lirası (TL) yerine döviz ve altında tutmayı tercih ederken, Merkez Bankası’ndan (TCMB) dövizden TL’ye geçişi teşvik etmek için bir defa daha zarurî karşılık atağı geldi.

Yeni düzenlemeyle zarurî karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanı azami oranı yüzde 20’den yüzde 10’a düşürülürken, döviz cinsinden mevduat ve iştirak fonuna uygulanan mecburî karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı.

Ayrıyeten yabancı para mevduatından TL’ye dönen fiyatlar da mecburî karşılık yükümlülüğünden muaf tutulacak. Ayrıyeten TL zarurî karşılıklarına, yabancı para mevduatındaki azalmanın oranına bakılırsa faiz verilecek.

TEMEL ARAÇ FAİZ


Uzmanlar, döviz mevduatının mecburî karşılıklarını artırmanın bankaların döviz mevduat maliyetini artıracağını ve bankaların bundan kurtulmak için döviz kredi faizlerini artırmak ya da döviz mevduat faizlerini düşürmek zorunda kalacaklarına işaret ediyor.

Lakin mudilerin döviz mevduat tercihlerinin sebebi faiz kazanmaktan fazla TL karşısında paha artışından yaralanmak.

Uzmanlara nazaran, dolarizasyonun azaltılması TL’nin istikrarından, TL’nin kıymetinin korunması ise enflasyonla çaba ve fiyat istikrarından geçiyor.

Geçmişte tekraren yapılan zarurî karşılık değişikliklerinin dolarizasyonu azaltıcı tesiri olmadığını vurgulayan uzmanlar, para siyasetinin temel aracının faiz olduğunu hatırlatıyor.

DÖVİZE YÖNELİMİN ANA niçinİNE ODAKLANMALI

Enflasyonun niçinlerine yönelmedikçe bu çeşit siyasetlerle sonuç alınamayacağını söyleyen Piri Reis Üniversitesi İktisat ve Finans Kısmı’ndan Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, “Dövize yönelimin ana sebebi enflasyondur. Üst üste gelen doğalgaz ve elektrik artırımları vatandaşın döviz tutma eğilimini, TCMB’nin TL’yi cazip kılmaya yönelik mecburî karşılık kararlarından epey daha fazla etkiler” dedi.

DÖVİZ HESAPLARI 1.5 YILDA 31.2 MİLYAR DOLAR ARTTI


Son senelerda TL’nin sert paha kaybı niçiniyle parasının bedelini korumak isteyen yurt içi tasarruf sahiplerinin yabancı para mevduatları 2020 yılında yaklaşık 41.2 milyar dolar arttı.

Ocak ayında 236 milyar dolar ile tarihi tepeye yükselen yabancı para hesapları Naci Ağbal’ın TCMB Başkanlığı bakılırsavinden alınmasıyla bir ölçü geriledi.

Lakin elindeki dövizi yükselen kur üzerinden satmak isteyen gerçek bireylerin döviz hesaplarındaki bu çözülmenin devamı gelmedi.

2020 başından bu yana döviz tevdiat hesaplarındaki 1.5 yıllık değişim 31.2 milyar dolar oldu.

TCMB tarafınca açıklanan bilgilere bakılırsa, yurt içi yerleşiklerin parite tesirinden arındırılmış yabancı para mevduat değişimi 400 milyon dolar artışla 25 Haziran ile sona eren haftada 226 milyar 534,3 milyon dolara geldi.

Toplam mevduatlar ortasındaki döviz hissesi 2014 yılı başındaki yüzde 33 düzeyinden, yüzde 54.01’e yükseldi.

Mehtap Özcan Ertürk/Sözcü