DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü öğretim üyesi, iklim bilimci Prof. Dr. Doğan Yaşar, güneş patlamalarındaki düşüş niçiniyle global soğuma yaşandığını, buzulların 2008’deki genişliğine döndüğünü söylemiş oldu. Grafik üzerinde son durumu gösteren Prof. Dr. Yaşar, İzmir’de eksi 4 dereceyle son 82 yılın en soğuk gününün yaşandığını söylemiş oldu. Çok soğuk bir mart ayı yaşandığına dikkat çeken Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Şu ana kadar yaşanılan en sert mart aylarından biri. Örneğin İzmir’de mart ayı sıcaklığı 4 Mart 1940 yılında eksi 3,8 dereceyle rekor kırmıştı. Meteoroloji bilgilerine göre evvelki gün (pazar), Konak ilçesindeki sıcaklık ölçümü eksi 4 derece olarak tespit edildi” dedi.
Türkiye’nin son 70 yılda en soğuk vakit içinderını yaşadığını belirten Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Türkiye, en soğuk periyotlarını 1972, 1992 ve 2008 senelerında yaşadı. En soğuk sene ise 1992 yılıydı. Kış hava sıcaklığı, ortalamanın 3 derece altındaydı. Akabinde 1992 ve 2008 gelir. 1972 yılında Türkiye’de köyler içinde su tartışmaları yaşanmıştır. 1992 yılında ise kuraklık niçiniyle birinci defa Bulgaristan’dan elektrik gücü aldık, barajlar boşalmıştı. Barajlar boşalınca herkes petrol ve kömüre saldırdı. Türkiye olarak gücün yüzde 26’sını HES’lerden sağlıyoruz. Kuraklığın ne kadar etkilediği ortada” diye konuştu.
‘PATLAMALAR AZALINCA HAVA SOĞUDU’
Havanın soğumasının öne sürülen nedenini açıklayan Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Güneşte patlama ne kadar fazlaca olursa, bu patlamaların alansal büyüklüğü ne kadar epeyce olursa biz o kadar hayli güç alırız ve ısınırız. Ne kadar hayli ısınırsak, o kadar hayli yağmur yağar. Her 1 derece sıcaklık artışında yüzde 2 üzere yağış artar. Yani ‘küresel sıcaklık, global kuraklık getirir’ cümlesi hurafe bile değildir. Türkiye’de ve dünyada en soğuk devirlerin yaşandığı senelerda; güneş patlamaları azaldı. 2020’li senelerdan itibaren güneşteki patlamalar en az düzeylere düştü. Bu en son 2008’li senelerda yaşanmıştı. 2008’li senelerda ne olmuştu? Dünyada şiddetli soğuk ve kuraklık yaşandı. Dünya genelinde ekonomik kriz yaşandı. Bugün de birebiri oldu. Hatta şu an daha sertini yaşıyoruz” dedi.
Bir diğer aksiliğe daha dikkati çeken Prof. Dr. Yaşar, şöyleki devam etti:
“2008’de nüfus 70 milyonken, şu an 85 milyon. Bu kadar beşere besin, su ve güç lazım. ötürüsıyla epeyce daha fazla yağış ve güce gereksinim var. Soğuma olduğu için kuraklık oluyor. Ayrıyeten gücümüzün yüzde 26’lık kısmı olan 4’te 1’ini barajlardan sağlıyoruz. Önemli bir sayı bu. Barajlar boşalıp yüzde 10’a niyet güç açığımızı kömür ve doğal gazla kapatmak zorundayız. Tüm dünyada bu biçimde. 1,5 yılda G20 ülkeleri, 658 milyar dolar güç yatırımı yaptı. Bunun 300 milyar doları kömüre yapıldı. Zira bütün dünya, bu duruma hazırlanmış durumda.”
SUYUN DEĞERİNE İŞGAL ÖRNEĞİ
Global soğumayla buzulların da genişlediğini belirten Prof. Dr. Doğan Yaşar, “2008’li yılları yakalamak üzereyiz. O senelerda fazlaca kuraktı. Buzullar büyüyor artık. 2008’de 15 milyon kilometrekareydi. daha sonraki senelerda buzullar küçüldü. Artık yeniden genişliyor. 14,7 milyon kilometrekareye çıktı. Daha da genişliyor” dedi.
RUSYA UKRAYNA SAVAŞINDAN ÖRNEK VERDİ
Suyun değerini vurgulayan Prof. Dr. Doğan Yaşar, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasından örnek verdi. Rusya ile Ukrayna topraklarının bir kısmını sulayan Dinyeper Irmağı’na dikkati çeken Prof. Dr. Yaşar, “Rusya, 1961’li senelerdan itibaren Dinyeper’de inanılmaz su kanalları açtı. Zira Kırım’ın sulanması gerekiyordu. Rusya Kırım’ı ilhak ettikten daha sonra Ukrayna bu kanalların önüne bentler koydu. Kırım’a su gidişini engelledi. Yaklaşık 140 bin hektarlık tarım alanına su gelmedi. Rusya çabucak yer altı kaynaklarına yöneldi fakat o da bitti. İşgal başladığında, Rusya birinci o bentleri vurdu” dedi.
Türkiye’nin su kıtlığı yaşamaması için gerekenleri anlatan Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Barajlardan artık kapalı ortamda su getirip tarlalara vermeliyiz. Tarım mamüllerini devlet belirlemeli. Bütün tarım alanları havza havza belirlenmeli. Hangi eser nereye ne satılacak, Tarım Bakanlığı hepsini denetim etmeli” dedi.
Türkiye’nin son 70 yılda en soğuk vakit içinderını yaşadığını belirten Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Türkiye, en soğuk periyotlarını 1972, 1992 ve 2008 senelerında yaşadı. En soğuk sene ise 1992 yılıydı. Kış hava sıcaklığı, ortalamanın 3 derece altındaydı. Akabinde 1992 ve 2008 gelir. 1972 yılında Türkiye’de köyler içinde su tartışmaları yaşanmıştır. 1992 yılında ise kuraklık niçiniyle birinci defa Bulgaristan’dan elektrik gücü aldık, barajlar boşalmıştı. Barajlar boşalınca herkes petrol ve kömüre saldırdı. Türkiye olarak gücün yüzde 26’sını HES’lerden sağlıyoruz. Kuraklığın ne kadar etkilediği ortada” diye konuştu.
‘PATLAMALAR AZALINCA HAVA SOĞUDU’
Havanın soğumasının öne sürülen nedenini açıklayan Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Güneşte patlama ne kadar fazlaca olursa, bu patlamaların alansal büyüklüğü ne kadar epeyce olursa biz o kadar hayli güç alırız ve ısınırız. Ne kadar hayli ısınırsak, o kadar hayli yağmur yağar. Her 1 derece sıcaklık artışında yüzde 2 üzere yağış artar. Yani ‘küresel sıcaklık, global kuraklık getirir’ cümlesi hurafe bile değildir. Türkiye’de ve dünyada en soğuk devirlerin yaşandığı senelerda; güneş patlamaları azaldı. 2020’li senelerdan itibaren güneşteki patlamalar en az düzeylere düştü. Bu en son 2008’li senelerda yaşanmıştı. 2008’li senelerda ne olmuştu? Dünyada şiddetli soğuk ve kuraklık yaşandı. Dünya genelinde ekonomik kriz yaşandı. Bugün de birebiri oldu. Hatta şu an daha sertini yaşıyoruz” dedi.
Bir diğer aksiliğe daha dikkati çeken Prof. Dr. Yaşar, şöyleki devam etti:
“2008’de nüfus 70 milyonken, şu an 85 milyon. Bu kadar beşere besin, su ve güç lazım. ötürüsıyla epeyce daha fazla yağış ve güce gereksinim var. Soğuma olduğu için kuraklık oluyor. Ayrıyeten gücümüzün yüzde 26’lık kısmı olan 4’te 1’ini barajlardan sağlıyoruz. Önemli bir sayı bu. Barajlar boşalıp yüzde 10’a niyet güç açığımızı kömür ve doğal gazla kapatmak zorundayız. Tüm dünyada bu biçimde. 1,5 yılda G20 ülkeleri, 658 milyar dolar güç yatırımı yaptı. Bunun 300 milyar doları kömüre yapıldı. Zira bütün dünya, bu duruma hazırlanmış durumda.”
SUYUN DEĞERİNE İŞGAL ÖRNEĞİ
Global soğumayla buzulların da genişlediğini belirten Prof. Dr. Doğan Yaşar, “2008’li yılları yakalamak üzereyiz. O senelerda fazlaca kuraktı. Buzullar büyüyor artık. 2008’de 15 milyon kilometrekareydi. daha sonraki senelerda buzullar küçüldü. Artık yeniden genişliyor. 14,7 milyon kilometrekareye çıktı. Daha da genişliyor” dedi.
RUSYA UKRAYNA SAVAŞINDAN ÖRNEK VERDİ
Suyun değerini vurgulayan Prof. Dr. Doğan Yaşar, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasından örnek verdi. Rusya ile Ukrayna topraklarının bir kısmını sulayan Dinyeper Irmağı’na dikkati çeken Prof. Dr. Yaşar, “Rusya, 1961’li senelerdan itibaren Dinyeper’de inanılmaz su kanalları açtı. Zira Kırım’ın sulanması gerekiyordu. Rusya Kırım’ı ilhak ettikten daha sonra Ukrayna bu kanalların önüne bentler koydu. Kırım’a su gidişini engelledi. Yaklaşık 140 bin hektarlık tarım alanına su gelmedi. Rusya çabucak yer altı kaynaklarına yöneldi fakat o da bitti. İşgal başladığında, Rusya birinci o bentleri vurdu” dedi.
Türkiye’nin su kıtlığı yaşamaması için gerekenleri anlatan Prof. Dr. Doğan Yaşar, “Barajlardan artık kapalı ortamda su getirip tarlalara vermeliyiz. Tarım mamüllerini devlet belirlemeli. Bütün tarım alanları havza havza belirlenmeli. Hangi eser nereye ne satılacak, Tarım Bakanlığı hepsini denetim etmeli” dedi.