Özel bölüm parayı yurt haricinde buldu!

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,749
Politika faizindeki indirimlere karşın makro ihtiyati tedbirler niçiniyle krediye erişimi kısıtlanan özel kesim devayı yurtharicinden borçlanmakta buldu. Özel dalın Ağustos 2022 itibariyle dış borç çevirme rasyosu yüzde 217,13’e yükseldi.

Dünya’dan Şebnem Turhan’ın haberine nazaran Merkez Bankası son üç Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantısında 350 baz puan faiz indirimi gerçekleştirse ve ticari kredi faizlerine siyaset faizine dayalı azami hudut getirse de hem Merkez Bankası’nın tıpkı vakitte Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) aldığı makro ihtiyati tedbirler ticari kredi kullanmasını kısıtlıyor.

İçeride siyaset faizi indirimiyle bir yandan gevşetilen lakin makroihtiyati tedbirlerle bir yandan da sıkılaştırılan piyasada, yüksek enflasyon niçiniyle işletme sermayesi gereksinimi artan özel dal tarafını yurtdışına çevirdi.

Merkez Bankası datalarına bakılırsa özel bölümün dış borç çevirme oranı Ağustos 2022 itibariyle aylık bilgiler kullanılarak 6 aylık hareketli toplam usulüyle hesaplandığında yüzde 217,13’e yükseldi.

Ağustos ayında özel dalın 12 aylık kümülatif uzun vadeli dış borç çevirme oranı yüzde 198’e çıktı. Yani özel dal 1 ünite borç öderken 2 katı borçlandı.

Ticari kredide büyüme yüzde 24,6

Merkez Bankası’nın geçen hafta 150 baz puan indirimle yüzde 10,5’e çektiği siyaset faizi indirimi daha sonrasında cuma günü de BDDK TL kredi kullanabilecek şirketler için getirdiği uygulamayı daha da sıkılaştırdı. BDDK TL kredi kullanabilmek için daha evvel 15 milyon TL olan yabancı para durumu hududu 10 milyon TL’ye çekti, nakit konumu faal toplamı ya da 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanı yüzde 10’unu geçen şirketlere uygulanan kredi sınırlaması ise yüzde 5 olarak güncelledi.

Merkez Bankası datalarına göre eylülün birinci haftasında yüzde 17,6’ya kadar gerileyen ticari kredilerde 13 haftalık yıllıklandırılmış kur tesirinden arındırılmış büyüme eylül sonu itibariyle bir daha yüzde 20 düzeyini aştı. 14 Ekim haftası itibariyle de ticari kredilerde büyüme yüzde 24,6’ya ulaştı. Tıpkı periyotta ticari kredi faizleri kurumsal kredi kartı ve kredili mevduat hesabı hariç yüzde 18,29’a geriledi.

Özel bölüm kredi kullanmasında karşılaştığı zorlukları sık sık lisana getirirken Merkez Bankası bilgileri yurtharicinden kredi talebinin arttığını ortaya koyuyor. Ağustos 2022 ödemeler istikrarı dataları nazaran özel kesim bu vakitte toplam 2.4 milyar dolar kredi kullandı.

Yılın birinci sekiz ayında öbür bölümler 8.5 milyar dolar kredi kullanması yaptı. bu biçimdece de 12 aylık kümütalif bilgilere nazaran uzun vadeli dış borç çevirme oranı bankacılık bölümünde yüzde 91, öbür kesimlerde yüzde 198 oldu. Öbür kesimlerde temmuzda bu oran yüzde 178 düzeyindeydi.

Özel kesimin kısa vadeli dış borç stokunda da artış var. bir daha Merkez Bankası datalarına bakılırsa öteki dalların kısa vadeli dış borç stoku 2021 sonuna bakılırsa yüzde 15,4 artışla 50.9 milyar dolar düzebir daha çıktı.

16 yılın en yüksek oranına çıktı

Merkez Bankası’nın aylık bilgileri kullanarak 6 aylık hareketli toplam tekniğiyle hesapladığı özel kesimin kısa ve uzun vadeli dış borç çevirme oranı Ağustos 2022 itibariyle yüzde 217,13 düzeyine yükseldi.

Bu oran 2006 Haziran’ındaki yüzde 254,3’ten daha sonra görülen en yüksek düzey. Pandeminin birinci yılında Mayıs 2020’de yüzde 61,31’e kadar gerileyen özel bölümün dış borç çevirme oranı o dönemki genişleyici para siyaseti yardımıyla ucuz maliyetli krediye ulaşımın tesiriyle 2021’in birinci aylarına kadar yüzde 100’ün altında seyretti.

2021 Mayıs ile bir arada artışı ivme kazanan dış borç çevirme oranı 2022 ile bir arada yüzde 150’yi aştı.

BDDK ve Merkez Bankası’nın makroihtiyati tedbirlerle sıkılaştırmayı arttırdıkları Haziran 2022 daha sonrasında ise temmuzda oran yüzde 186,3’e, ağustosta ise yüzde 217,13’e yükseldi.