Musluklar Merkez’e bağlandı; İhracattan 40 milyar dolar bekleniyor

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,753
Dünya’dan Bader Arslan’ın yazısına bakılırsa Dövizle ilgili farklı alanlarda rezervleri artırmaya yönelik düzenlemelere sürat veriliyor. Döviz muslukları rezervleri artırmak için Merkez Bankası tarafınca bağlanıyor.

Eylül ayından itibaren TL, yabancı paralar karşısında süratli bir bedel kaybı yaşadı. TCMB, piyasaların hararetli olduğu günlerde arka arda farklı büyüklüklerde döviz satışı yaptı. Fakat bu atılımlar TL’deki paha kaybını durdurmadı.

Aralık sonunda hayata geçen kur muhafazalı mevduat düzenlemesi, döviz kurlarını değerli ölçüde geri çekmiş olsa da; TL’ye paha kaybettiren ana faktörler büyük ölçüde geçerliliğini koruyor. Son açıklanan Aralık ayı gerçek kur endeksi 47,8 ile şimdiye kadarki en düşük düzebir daha geriledi.


Yurt içi yerleşiklerin (birey, kurum ve şirketler) döviz mevduatlarında yükseliş devam ederken, döviz rezerv konumundaki riskler de büyüyor. Hatırlanacağı üzere 2020’de Merkez Bankası büyük ölçüde döviz satışı gerçekleştirmiş ve net döviz rezervleri negatife inmişti.

Son bilgilere nazaran 31 Aralık 2021 prestiji ile Banka’nın brüt döviz rezervleri 111,1 milyar dolar olurken, net rezervler 8,3 milyar dolar, swap hariç net rezerv konumu eksi 56,4 milyar dolar seviyesinde. Swap hariç net rezerv durumunda altının 23,7 milyar dolarlık müspet katkısı varken, net eksi 80 milyara ulaşan döviz tesiri dikkat çekiyor.

Son günlerde döviz ile ilgili farklı alanlarda rezervleri artırmaya yönelik düzenlemelere sürat veriliyor. Döviz muslukları rezervleri artırmak için Merkez Bankası tarafınca bağlanıyor.

Vatandaşlık Kanunu uygulamasında değişiklik

Bunun son örneği, dün Resmi Gazetede yayımlanan Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına Ait Yönetmelikte yapılan değişiklik oldu. Yönetmeliğin yeni kararlarına göre, Türk vatandaşlığı kazanabilmek için gerekli olan döviz cinsinden gayrimenkul alımı ve mevduat tutma üzere yükümlülükler kapsamında ülkeye giren döviz artık Merkez Bankası’na satılmak zorunda.

En az 250 bin dolarlık taşınmaz alan, en az 500 bin dolar karşılığı mevduatı 3 yıl elinde bulunduran, en az 500 bin dolarlık gayrimenkul yatırım fonu katılma hissesi yahut teşebbüs sermayesi yatırım fonu katılma hissesini 3 yıl elinde tutan yabancı ülke vatandaşları, Türk vatandaşlığı hakkını elde edebiliyorlar.


Bu limitler dahilinde vatandaşlık alma maksadıyla ülkeye giren döviz evvel Türkiye’de faaliyet gösteren bir bankaya ve bu bankaca da Merkez Bankasına satılacak.

İhracat Düzenlemesinden 40 milyar dolar bekleniyor

Geçtiğimiz günlerde benzeri bir düzenleme ihracat bedellerinin TL’ye çevrilmesi kapsamında gündeme gelmişti. TCMB’nin 16 Ocak 2020 tarihindeki İhracat Genelgesi’nde bu hafta başında yapılan değişiklik ile ihracat bedeli kabul evrakına yahut döviz alım dokümanına bağlanan ihracat bedelinin yüzde 25’i düzenlendiği tarihteki süreç kuru üzerinden Merkez Bankasına satılmak üzere belgeyi düzenleyen bankaya satılacak. Bankalarca alınan döviz, tıpkı gün Merkez Bankası ismine açılacak dolar, Euro ve Sterlin hesaplarına aktarılacak. Bu düzenlemenin 2022 genelinde rezervlere 40 milyar dolara yakın katkı yapması hedefleniyor.

Dövizde mecburî karşılıklar artıyor


Yabancı para mevduata uygulanan zarurî karşılık oranları 2020 yazından bu yana yükseliyor. Lakin son 6 ayda bu yükseliş sürat kazandı. 2021’in Temmuz ayında yabancı para karşılık oranlarında 200 baz puanlık bir artırımdan daha sonra, Eylül ve Kasım aylarında birebir ölçüde iki sefer daha artış yapıldı. Son bir buçuk yılda yabancı para yüklü ortalama zarurî karşılık oranı yüzde 12,1’den yüzde 21,7’ye yükseldi.

Ekimde reeskont uygulaması değişmişti

Geçtiğimiz Ekim ayında reeskont kredilerinin limitini 30 milyar dolara yükseltilmiş, bunun 5 milyar dolar karşılığının Türk lirası reeskont kredisi olarak da kullanılabilmesi imkanı getirilmişti. Kredilerin sırf kimi TL cinsi harcama alanlarında kullanılabilecek olması, geri ödemelerin yalnızca ihracat bedelleriyle yapılacak olması üzere kararların de döviz rezervlerine kısıtlı da olsa katkı yapması öngörülüyor.