- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,747
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde bu ülkelerden Türkiye’ye gelen ve olağan formüllerle ilişkilendirilemeyen finansman girişinde artış olmuş mudur?” diye sordu.
CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak, yılın birinci sekiz ayındaki kaynağı belirlenemeyen finansman girişiyle ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Öztrak, önergesinde şunları belirtti:
‘Bu büyüklükte bir giriş daha evvel yaşanmamıştı’
“Ödemeler istikrarı bilgilerinin değişik kaynaklardan elde edilmesi; değerleme, ölçme ve kayıt vakti farklılıkları yaratabilmektedir. Oluşan bu farklar ödemeler istikrarında ‘net kusur ve noksan (NHN)’ kalemine ‘kalıntı’ olarak yansımaktadır.
Söz konusu kalıntı ‘finans hesabından’, ‘cari işlemler’ ve ‘sermaye hesabı’ bakiyesinin düşülmesiyle bulunmaktadır. Bu çerçevede NHN kaleminin olumlu bakiye vermesi; ya ülkeye giren finansmanın bilinen/olağan kaynaklarla ilişkilendirilemediğini ya da cari süreçler açığının olması gerekenden daha yüksek varsayım edildiğini söz etmektedir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yaptığı çalışmalar, bu kalıntının büyük ölçüde ‘finans hesabı’ kaynaklı olduğuna işaret etmektedir. Bu niçinle NHN kaleminin müspet bakiye vermesi, gelen dış finansmanın bilinen, olağan prosedürlerle ilişkilendirilemediği, ötürüsıyla kaynağının bilinmediği halinde yorumlanmaktadır. 2022’nin ocak-ağustos periyodunda, NHN kaleminin bakiyesi 28,3 milyar dolarla tarihi bir rekor kırmıştır.
Bu büyüklükte kaynağı bilinmeyen finansman girişi daha evvel hiç yaşanmamıştır ve mutlak surette izaha muhtaçtır. NHN bakiyesi birinci belirtildiğında yüksek pahalar alabilmekte lakin sonrasındasındaki aylarda yapılan güncellemeler kararında kelam konusu bakiye vakit içinde azalmaktadır.
TCMB’nin çalışmaları, NHN bakiyesinin iki yıl ortasında ortalama yüzde 45, dört yıl içerisinde ise yüzde 80 oranında azaldığını tabir etmektedir (a.g.e.). Lakin 2022’nin birinci 8 aylık periyodunda yapılan güncellemeler NHN bakiyesini azaltmak bir yana 8,3 milyar dolar daha da artırmıştır.
Bu durum, NHN kalemine ait soru işaretlerini daha da güçlendirmektedir. NHN bilgilerinin birikimli seyrine bakıldığında da 1991 sonundan 2011’e kadar bu hesap bakiyesinin sıfır etrafında dalgalandığı dikkati çekmektedir.
Ancak 2011 yılından itibaren yapılan tüm güncellemelere karşın, NHN bakiyesinin sistematik biçimde arttığı gözlenmektedir. Bu da olağan bir durum değildir ve muhakkak izaha muhtaçtır.”
Öztrak, Nebati’ye şu soruları yöneltti:
2022’nin birinci 8 ayında kaynağı belirlenemeyen finansman girişinin 28,3 milyar dolarla rekor kırmasının sebepleri nelerdir?
Güncellemelerle azalması beklenen NHN’nin güncellemelerin akabinde, 2022’nin birinci sekiz ayında 8,3 milyar dolar artmasının niçini nedir?
1992 sonu ile 2011 yılları içinde sıfır etrafında dalgalanan NHN, 2011’den daha sonra ne olmuştur da tertipli olarak artış göstermektedir?
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde bu ülkelerden Türkiye’ye gelen ve olağan formüllerle ilişkilendirilemeyen finansman girişinde artış olmuş mudur?
2022’de Rusya’dan ithal edilen doğalgaz karşılığı ödemelerde gecikme kelam konusu mudur?
Rusya’dan ithal edilen doğal gaz için alternatif bir ödeme sistemi oluşturulmuş mudur? Oluşturulduysa bunun NHN üstündeki tesiri nedir?
Varlık Barışı olarak da bilinen ve Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarına ilişkin yurtharicindeki kaynakların ülkeye çekilmesini amaçlayan, sayısı ve sıklığı son senelerda giderek artan yasal düzenlemelerin kaynağı belirlenemeyen finans girişinde tesiri olmuş mudur?
Son senelerda NHN kalemindeki sistematik artışın muhtemel niçinlerini araştırmak üzere Bakanlığınızda rastgele bir teşebbüs yahut çalışma başlatılmış mıdır?”
CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak, yılın birinci sekiz ayındaki kaynağı belirlenemeyen finansman girişiyle ilgili olarak Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Öztrak, önergesinde şunları belirtti:
‘Bu büyüklükte bir giriş daha evvel yaşanmamıştı’
“Ödemeler istikrarı bilgilerinin değişik kaynaklardan elde edilmesi; değerleme, ölçme ve kayıt vakti farklılıkları yaratabilmektedir. Oluşan bu farklar ödemeler istikrarında ‘net kusur ve noksan (NHN)’ kalemine ‘kalıntı’ olarak yansımaktadır.
Söz konusu kalıntı ‘finans hesabından’, ‘cari işlemler’ ve ‘sermaye hesabı’ bakiyesinin düşülmesiyle bulunmaktadır. Bu çerçevede NHN kaleminin olumlu bakiye vermesi; ya ülkeye giren finansmanın bilinen/olağan kaynaklarla ilişkilendirilemediğini ya da cari süreçler açığının olması gerekenden daha yüksek varsayım edildiğini söz etmektedir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yaptığı çalışmalar, bu kalıntının büyük ölçüde ‘finans hesabı’ kaynaklı olduğuna işaret etmektedir. Bu niçinle NHN kaleminin müspet bakiye vermesi, gelen dış finansmanın bilinen, olağan prosedürlerle ilişkilendirilemediği, ötürüsıyla kaynağının bilinmediği halinde yorumlanmaktadır. 2022’nin ocak-ağustos periyodunda, NHN kaleminin bakiyesi 28,3 milyar dolarla tarihi bir rekor kırmıştır.
Bu büyüklükte kaynağı bilinmeyen finansman girişi daha evvel hiç yaşanmamıştır ve mutlak surette izaha muhtaçtır. NHN bakiyesi birinci belirtildiğında yüksek pahalar alabilmekte lakin sonrasındasındaki aylarda yapılan güncellemeler kararında kelam konusu bakiye vakit içinde azalmaktadır.
TCMB’nin çalışmaları, NHN bakiyesinin iki yıl ortasında ortalama yüzde 45, dört yıl içerisinde ise yüzde 80 oranında azaldığını tabir etmektedir (a.g.e.). Lakin 2022’nin birinci 8 aylık periyodunda yapılan güncellemeler NHN bakiyesini azaltmak bir yana 8,3 milyar dolar daha da artırmıştır.
Bu durum, NHN kalemine ait soru işaretlerini daha da güçlendirmektedir. NHN bilgilerinin birikimli seyrine bakıldığında da 1991 sonundan 2011’e kadar bu hesap bakiyesinin sıfır etrafında dalgalandığı dikkati çekmektedir.
Ancak 2011 yılından itibaren yapılan tüm güncellemelere karşın, NHN bakiyesinin sistematik biçimde arttığı gözlenmektedir. Bu da olağan bir durum değildir ve muhakkak izaha muhtaçtır.”
Öztrak, Nebati’ye şu soruları yöneltti:
2022’nin birinci 8 ayında kaynağı belirlenemeyen finansman girişinin 28,3 milyar dolarla rekor kırmasının sebepleri nelerdir?
Güncellemelerle azalması beklenen NHN’nin güncellemelerin akabinde, 2022’nin birinci sekiz ayında 8,3 milyar dolar artmasının niçini nedir?
1992 sonu ile 2011 yılları içinde sıfır etrafında dalgalanan NHN, 2011’den daha sonra ne olmuştur da tertipli olarak artış göstermektedir?
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin akabinde bu ülkelerden Türkiye’ye gelen ve olağan formüllerle ilişkilendirilemeyen finansman girişinde artış olmuş mudur?
2022’de Rusya’dan ithal edilen doğalgaz karşılığı ödemelerde gecikme kelam konusu mudur?
Rusya’dan ithal edilen doğal gaz için alternatif bir ödeme sistemi oluşturulmuş mudur? Oluşturulduysa bunun NHN üstündeki tesiri nedir?
Varlık Barışı olarak da bilinen ve Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarına ilişkin yurtharicindeki kaynakların ülkeye çekilmesini amaçlayan, sayısı ve sıklığı son senelerda giderek artan yasal düzenlemelerin kaynağı belirlenemeyen finans girişinde tesiri olmuş mudur?
Son senelerda NHN kalemindeki sistematik artışın muhtemel niçinlerini araştırmak üzere Bakanlığınızda rastgele bir teşebbüs yahut çalışma başlatılmış mıdır?”