Doların tarihi yükseliş kaydettiği ayda kaynağı bilinmeyen para girişi rekora yaklaştı

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,756
Türkiye iktisadı kasımda 2,7 milyar dolar cari açık verirken, ödemeler istikrarı bilgilerinde ‘net kusur noksan’ kalemindeki yüksek sayı dikkat çekti.

Merkez Bankası (TCMB) bilgilerine nazaran, Kasım 2021’de ‘net kusur noksan’ olarak isimlendirilen ve kaynağı bilinmeyen para hareketlerini söz eden kalemden 4 milyar 463 milyon dolarlık giriş oldu.

bu biçimdece 2021’in Ocak-Kasım devrinde kaynağı bilinmeyen para girişi toplamda 19 milyar 694 milyon dolara ulaştı.

KASIM 2020’DE REKOR KIRMIŞTI

2020’nin Kasım ayında kaynağı belgisiz para girişi 4 milyar 570 milyon dolarla rekor kırmıştı. 2020’nin tamamında ise 3 milyar 959 milyon dolarlık kaynağı bilinmeyen para çıkışı olmuştu.

Aralık 1984’e kadar giden data tarihinde, ikinci büyük kaynağı meçhul para girişi, 4 milyar 498 milyon dolarla Eylül 1998’de olmuştu.


Bilgi tarihli en yüksek üçüncü giriş, Kasım 2021’de olmuş oldu.

Yıllık bazda en yüksek kaynağı meçhul para girişi, 2018 yılında 22 milyar 872 milyon dolarla 2018 yılında yaşanmıştı. Kelam konusu yılda da Türkiye kur krizi hayatıştı.

niçinİ NE?

Merkez Bankası metinlerinde ‘net kusur noksan’ kalemi, “Verilerin değişik kaynaklardan elde edilmesi, değerleme, ölçme ve kayıt vakti farklılıkları yaratmakta; sonuç prestijiyle oluşan farklar Net Kusur ve Noksan (NHN) kalemine ‘kalıntı’ halinde yansımaktadır. Bu kalem, finans hesabından, cari süreçler hesabı ve sermaye hesabının çıkarılmasıyla elde edilmektedir” biçiminde söz ediliyor.

Ödemeler istikrarı istatistikleri ve ötürüsıyla net kusur ve noksan kalemi de, hem süreksiz nitelikteki bilgilerin vakit ortasında nihaileşmesi tıpkı vakitte yeni bir kaynaktan data derlenmeye başlanması niçiniyle güncelleniyor. Yani, Kasım 2021’de 4,5 milyar dolar olarak açıklanan kaynağı meçhul para girişi, yeni bilgilerle aşağı ya da üst istikametli olarak güncellenebilir.

İthalat ve ihracattaki gümrük ve banka kayıtlarındaki farklılıkların yanı sıra turizm gelir ve masraflarının izlenebilmesi için yürütülen anket çalışmaları kararında hesaplanan gelir yahut sarfiyat, bankaların döviz varlıklarına 100 ünitelik artış yahut azalış olarak yansımamışsa, ortadaki fark ‘net yanılgı noksan’ kalemine yansıtılıyor.


Yastık altında saklanan para ve kıymetli metallerin sisteme girmesi de kaynağı bilinmeyen giriş olarak kayda geçiyor.

KASIMDA NE OLDU?

Kasım 2021, dolar kurundaki yüzde 40,3’lük artışla TL için son 20 yılın en kara ayı olmuştu.

Artan enflasyona karşın eylülde Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine başlamasıyla düşüşe geçen TL için kasım, yere çakıldığı bir ay olmuştu.

1 Kasım’a 9,50 düzeylerinden başlayan dolar/TL, 30 Kasım gecesi 13,95’lik tepeyi bakılırsarek tarihi bir yükseliş göstermişti.

Türkiye’de ekonomik ve siyasi ömrü sarsan 2001 krizinde Şubat ayında kur artış oranı yüzde 43,2 olmuştu.