Dikkat, kısa müddette yüksek yarar kripto para bağımlısı yapıyor

Manolya

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
3,115
Dünyadaki maddi ve ekonomik zorluklar, insanların panikle süratli para kazanma isteklerini tetikliyor. Tüm kumar tiplerinde olduğu üzere kripto parada da kısa müddette elde edilen yüksek karın tıpkı seviyede haz verdiğini belirten uzmanlar, beyindeki yüksek dopamin düzeyinin de bağımlılık riskini artırdığını söz ediyor. Uzmanlar, meydana gelebilen maddi kayıplar kararında kişinin aile ve toplumsal yaşantısı ile bir arada ruh sıhhatinin da etkilenebildiğini vurguluyor. Bağımlılıktan kurtulmakta zorlanılması durumunda profesyonel yardım alınması uzmanlar tarafınca tavsiye ediliyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Hasret Kızılkurt, kripto para bağımlılığının belirtilerine değindi ve kıymetli tavsiyelerde bulundu.

Maddi kayıplar ruh sıhhatini etkiliyor

Kripto paraların riskleri göz arkası edilen fakat son senelerda beşerler üzerinde değerli tesirleri olan bir uğraşı olduğunu belirten Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Hasret Kızılkurt, “Aslında kripto para alım satımı birfazlaca kişi tarafınca bir ticari uğraş yahut yatırım aracı olarak görülüyor lakin bunun yüksek riskli bir ticaret olduğunu söylemekte yarar var. Bireylerin süratli bir biçimde maddi kayıpları ile sonuçlanırken bu durum aile yaşantısını, toplumsal yaşantıyı, hayat kalitesini etkileyebiliyor. Kişinin ruh sıhhatinin etkilenmesi de bu türlü kaçınılmaz oluyor.” dedi.

Maddi zorluklar istekleri tetikliyor

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Hasret Kızılkurt, kayıpların akabinde suçluluk ve pişmanlık hislerinin ağır olarak görüldüğünü söylemiş oldu ve kelamlarına şöyleki devam etti:

“Bu hisler vakit içinde depresyon ve anksiyete bozukluğu belirtilerine dönüşebiliyor. Aslında birden fazla insan, kripto para alım satımına bir yakını yahut bir tanıdığının yüksek gelir elde etme kıssaları sebebi ile merakla giriyor. Fırsatları kaçırma, geç kalma, geride kalma hisleri kimi birtakım aceleciliğe ve risk alma davranışlarına niye oluyor. Alınan kimi tüyolar ile acemice yatırımlar yapılıyor ve yüksek beklentiler içine giriliyor. Dünyada uzun yıllardır maddi ve ekonomik zorlukların yaşandığı periyotlarda tüm kumar oynama davranışlarında bir artış olduğu görülüyor. İnsanların panik ile süratli para kazanma isteklerinin bu periyotlarda bilhassa tetiklendiğini söyleyebiliriz. Bu beklenti ile birlikte yaşanan kayıplar ümitsizlik hislerini artırıyor ve hayal kırıklıklarına niye oluyor. Kayıpların yarattığı ruhsal kuvvetliklerin yanında kripto paraların bağımlılığa yol açtığını gözlemliyoruz. Bağımlılık davranışı da kişinin hayatını olumsuz etkiliyor.”

Kısa müddette yüksek çıkar bağımlılık riskini artırıyor

Kripto paraların bağımlılığa yol açabildiğini vurgulayan Kızılkurt, “Çünkü bağımlılık davranışını ortaya çıkaran en değerli niye, beynin ödül merkezinin olağan haz kaynaklarının haricinde uyarılmasıdır. Beynin ödül merkezinin uyarılması, dopamin denilen bir unsurun artışına niye oluyor. Haz veren her türlü olay ya da obje, ödül merkezimizi uyarır ve dopamin artışına yol açar. Örneğin hoş bir yemek yendiğinde ya da hoş bir görüntü karşısında beyinde dopamin sentezlenir. Lakin dopamin artışı ne kadar yüksek ve süratli ise bağımlılık riski o kadar fazla oluyor. Tüm kumar cinslerinde olduğu üzere kripto para alım satımında da kişi ne kadar kısa müddette fazla ölçüde para kazanırsa aldığı haz ve beyinden dopamin sentezlenmesi o kadar süratli ve yüksek ölçüde oluyor. Bu durum da bağımlılık riskini arttırıyor. daha sonraki seferlerde de birebir yüksek yarar beklentisi sürüyor ve oynama yahut alım-satım davranışı sürüyor.” diye konuştu.

Toplumsal ve iş yaşantısı olumsuz etkileniyor

Kumar bağımlılığında olduğu üzere şahısların kripto para alım satımına da çok vakit ve ilgi harcayabildiklerini belirten Kızılkurt, “Kişi kimi vakit başka yapması gereken işlerinden kısarak vaktinin önemli bir kısmını kripto para takibine harcayabiliyor. Bu durumda da iş, akademik ve toplumsal yaşantısı olumsuz etkileniyor. Kumar bağımlılığında hayli tipik olarak bağımlının kayıpları telafi etme uğraşı fazlaca barizdir. ‘Bu sefer son olarak bu parayı yatıracağım, tüm kaybettiklerimi yerine koyacağım ve yeniden oynamayacağım’ kanısı epeyce sık görülüyor. Bu niyet yapısının kripto para için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.

Takibi azalttıklarında huzursuzluk hissedebiliyorlar

Kumar bağımlılığında olduğu üzere bireylerin kripto para takibini azalttığı yahut bıraktığı vakit huzursuzluk hissedebildiklerini ve takip etme isteği yaşadıklarını söz eden Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Hasret Kızılkurt, “Bağımlılığın temel düzeneklerinden biri de tolerans gelişmesidir. Kişi birebir hazzı alabilmek için birtakım bazı kullandığı hususun ölçüsünü arttırabilir, kimi birtakım kumar oynadığı ölçüleri kimi birtakım da yatırım yaptığı kripto para ölçüsünü arttırır. Burada temel gaye, alınacak hazzı ve ötürüsıyla dopamin sentezini arttırabilmektir. Bir başka değerli benzerlik, kişinin vakit içinde kendisine ilişkin olan sorumlulukları yerine getirememesidir. Kumar bağımlılığında olduğu üzere kripto para alım satımında da kişinin vakit içinde iş performansında düşme görülebilir, ailesi ile daha az ilgilenebilir, toplumsal etrafını ihmal etmeye başlayabilir.” diye konuştu.

Bu belirtiler bağımlılığı işaret ediyor…

Kripto paranın bağımlılığa yol açabildiğini bilmekle birlikte olağan ki her kripto para ile ilgilenen kişinin bağımlı olarak değerlendirilemeyeceğini söyleyen Kızılkurt, “Bir şahsa bağımlı diyebilmemiz için kimi belirtiler görülmesi gerekebilir. Bu noktada bu davranışının kişinin ömrünü olumsuz etkileyip etkilemediğine bakmak gerekiyor. Kişi şayet kripto para ile ilgilenmek için önemli bir vakit harcıyorsa ve bu durum hayatını, işlerini olumsuz etkiliyorsa, sorumluluklarını yerine getirmesi bozulmuşsa, kripto para takibini azalttığı yahut durdurduğu vakit huzursuzluk hissi yaşıyor ve takip için kuvvetli bir istek duyuyor ve kendisini durduramıyorsa bu biçimde bağımlılığı düşünmek gerekiyor.” dedi.

Farklı uğraşlar bulunmalı

Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Hasret Kızılkurt, ‘Alışveriş, internet, toplumsal medya üzere öbür tüm davranışsal bağımlılıklarda olduğu üzere kripto para için de bağımlılık riskini azaltmak için kişinin kendisini kısıtlaması ve limit koyması çok önemli’ dedi ve kelamlarını şöyleki tamamladı:

“Eğer kişi kendisine limit kayamıyor ise bu hususta yakınlarından yardım isteyebilir. Kişinin kripto para takibini yaptığı uygulamalara hudut koyması, kendisini durdurmakta kuvvetlik yaşıyor ise bunlara erişimini büsbütün engellemesi gerekiyor. bununla birlikte bu vakitte daha sağlıklı öteki haz kaynaklarını arttırmak, kripto para takibi yerine öteki bir uğraş alanı koymak da değerli. Şayet kişi bağımlı olduğunu düşünüyor ve bu durum ile kendisi baş etmekte kuvvetlik yaşıyorsa kesinlikle bağımlılık konusunda uzman ve profesyonel bir gruptan yardım almalı.”

Hibya Haber Ajansı