12 yaş üstü çocuklarda covid aşısı virüsün yayılmasını engelliyor

Manolya

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
3,107
Ebeveynlerin son devirdeki en büyük korkularından biri de yüz yüze eğitimin başlamasıyla birlikte çocukların koronavirüse yakalanma riski olarak öne çıkıyor. 12 yaş üstü çocuklara Covid- 19 aşısının tanımlanması ile birlikte de akıllardaki sorular çoğalmaya devam ediyor. halbuki aşı, çocukları hastalığın muhtemel tesirlerinden koruyor ve virüsün yayılmasını engelliyor. Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Seda Günhar, 12 yaş üstündeki çocuklara uygulanan Covid-19 aşıları hakkında bilgi verdi.

Covid-19 (SARS-CoV-2) virüsü yenidoğan devri dahil olmak üzere her yaş kümesinden çocuk ve genci enfekte edebilen bir virüstür. Salgının birinci periyotlarında çocukların yavaşça bulgular ile atlatabileceği belirtilen enfeksiyon, günümüzde erişkin hasta kümesinin aşılanması ve Multisistem İnflamatuar Sendromu (MIS-C) olgularının tanımlanması ile çocuk ve ergenlerde değerli bir sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Covid-19’un çocuklarda yavaşça atlatıldığı bilgisi günümüzde geçerliliğini yitirmiştir. Covid daha sonrası çocuk ve gençlerde 4 haftadan uzun müddet yorgunluk, uykusuzluk, burun akıntısı, kas ağrısı, baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, antrenman intoleransı, nefes darlığı ve göğüs ağrısı üzere semptomların devam edebildiğini ve bunun hayat kalitesi ile okul muvaffakiyetini olumsuz istikamette etkilediğini gösteren bilgiler bulunmaktadır.

Aşı kıymetli bir imkan olarak düşünülmeli

Covid-19 enfeksiyonu daha sonrası çocukları tehdit eden bir öteki durum ise MIS-C olarak isimlendirilen Multisistem İnflamatuar Sendromudur. Bu tablo 21 yaşından küçük bireylerde Covid-19 enfeksiyonundan 2-6 hafta daha sonra ortaya çıkmakta ve çeşitli belirtilere niye olmaktadır. MIS-C son derece tehlikeli, hastalarda ağır bakım gereksinimi hatta vefatla sonuçlanan bir enfeksiyon daha sonrası klinik tablodur. Bu niçinle Covid enfeksiyonunun yanı sıra enfeksiyon daha sonrası durumlar için de aşı ile korunabilmek 12 yaş üstü çocuklar için kıymetli bir imkan olarak düşünülmelidir.

Çocukların aşılanması virüsün yayılımını azaltabilir

Amerika Bağışıklama Uygulamaları İstişare Komitesi (ACIP), gençlerde Covid’in değerli bir halk sıhhati sorunu olduğunu belirtmektedir. Ergenler, koronavirüs olaylarının artan bir oranını temsil etmekte ve mesken içi bulaşa yol açabilmektedir. Çocukların şikayetleri olmadan da virüsü öteki insanlara bulaştırabilmesi niçiniyle aşı uygulanmasının virüs yayılımını azaltabileceği belirtilmektedir. Çocuk virüs ile enfekte olduğunda dahi hastalığın ağır gelişme riski azalmakta, bu durumda ailedeki başka bireyler ve arkadaşları için de koruyuculuk sağlanabilmektedir. Bu kapsamda Mart 2021’de, 12-15 yaşları içindeki ABD’li çocukla yapılan bir araştırmada, aşının Covid-19’u önlemede %100 tesirli olduğu bildirilmiştir. Amerika Hastalık Denetim ve Korunma Merkezi (CDC), Covid aşılarının 12 yaş üstündeki çocuklarda uygulanmasının hastalıktan korunmada tesirli ve inançlı olduğunu bildirmiştir. Araştırma ayrıyeten, gençlerin aşılama daha sonrası yetişkinlere nazaran daha yüksek antikor düzeyleri geliştirdiğini de ortaya koymuştur.

Aşının yan tesirlerinden kaygı ediyorsanız…

Çocuklarda onaylı tek bir aşı olması sebebiyle son derece sonlu sayıda aşı çalışma bulunmaktadır. 12- 15 yaş ortası 2260 ergenin dahil edildiği bir çalışmada 2. doz aşıdan daha sonra SARS-CoV-2 virüsüne karşı antikor oluşumunun 16-25 yaş kümesinden daha güzel bir karşılık oluşturduğunu göstermiştir. Aşılanmış gençlerde yapılan çalışmalarda erişkin yaş kümelerinde olduğu üzere sıklıkla süreksiz yavaşça ile orta yan tesirler gelişmiştir ve ekseriyetle 1 yahut 2 gün ortasında düzelmiştir. Enjeksiyon bölgesinde yavaşça ağrılar en yaygın lokal tepki olarak karşımıza çıkmaktadır. 12-15 yaş kümesinde lokal tepki oranı %1,5 olarak gösterilmiştir. Ateş, baş ağrısı ve halsizlik üzere yan tesirler tanımlanmış ve çoğunlukla ikinci dozdan daha sonra ortaya çıkmıştır. Lakin burada muhtemel yan tesirler yerine aşının yararları göz önünde bulundurulmalıdır.

Covid-19’dan vefatlar miyokarditten daha fazla

Miyokardit; tipik olarak erkeklerde bayanlardan daha sık ortaya çıkan ve bebekler, ergenler ve genç yetişkinlerde sıklığı başka yaş kümelerine bakılırsa daha sık olan kalp kası inflamasyonudur. Miyokarditin klinik seyri ve şiddeti hastalar içinde farklılık gösterir. Ekseriyetle göğüs ağrısı, nefes darlığı yahut çarpıntıyı içerir, Tedavide kalbin işlevine katkıda bulunacak ilaçlar ve antrenman kısıtlamasını yer alır. 11 Haziran 2021 itibariyle, ABD’de yaklaşık 52 milyon doz mRNA Covid-19 aşısı 12-29 yaşları içindeki şahıslara uygulanmıştır. Aşı daha sonrası miyokardit hadiselerinin %92’si aşı yapıldıktan daha sonraki 7 gün ortasında semptomların başlandığını belirtmiştir. 12-29 yaş aralığındaki erkeklere uygulanan 1 milyon ikinci doz aşı başına 40.6 miyokardit olayı tanımlanmıştır. Bu yaş kümelerindeki bayanlar içinde raporlama oranları sırasıyla 1 milyon ikinci doz aşı uygulanması başına miyokardit riski 4.2 olarak izlenmiştir. Bu hadiselerin birçoklarında büsbütün düzgünleşme tespit edilmiştir. 2 doz aşı uygulanmasının Covid-19 hadiselerinin ve hastaneye yatışların önlenmesinde %95 aktif olduğunu görülmüştür. Çalışmalar aşının yararlarının (Covid hastalığının ve bağlantılı hastaneye yatışların, ağır bakım ünitesine kabullerin ve ölümlerin önlenmesi) aşılama daha sonrası beklenen miyokardit hadiselerine göre daha ağır bastığı göstermiştir.

MIS-C’li çocuklara 90 gün aşı yapılmamalı

MIS-C’li çocukların Covid-19’a karşı yüksek antikor titreleri vardır; bu antikorların enfeksiyona karşı muhafaza ile bağlı olup olmadığı ve ne kadar mühlet devam ettiği bilinmemektedir. MIS-C hikayesi olan şahısların, yine misal MIS-C geliştirmeyeceği ise meçhuldür. MIS-C geçirmiş bir hasta şayet Covid-19 aşısı olmak isterse hastanın durumuna bakılırken kişisel değerlendirmenin uygun olduğu vurgulanmaktadır. MIS-C’si olan çocuklar ve genç yetişkinlerin aşı olmak istemeleri durumunda, hastalığa teşhis konulma tarihinden daha sonraki 90 gün boyunca Covid-19 aşısının ertelenmesi önerilmektedir.

Hibya Haber Ajansı