Uzmanı uyardı: Tasa düşman değil, doğal bir histir

Kamelya

New member
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
288
Halk içinde korku olarak bilinen anksiyete, günlük alışkanlıklarımızın alt üst bulunmasına müsaade veren ve koronavirüs salgınıyla birlikte çok yaygınlaşan bir hastalıktır. Korkularımızı görmezden gelmek yerine doğal bir his olarak kabul etmek ataklarla baş edebilmenin en temel yoludur.

Bize ziyan veren şeylerin hisler değil, hislere davranışsal olarak karşılık verme biçimimiz, yani onlarla kurduğumuz münasebetimiz olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Töre Simge Korkut, evvela derde hayatımızda yer açmamız gerektiğini ve daha sonrasında zihin antrenmanlarını uygulayarak yaşamak istediğimiz hayata yahut olmak istediğiniz bireye bir adım daha yaklaşabileceğimizi belirtti.


İŞE VE OKULA DÖNÜŞ KORKU KATSAYISINI ARTIRABİLİR

Koronavirüsün ömrümüze girdiği 1,5 yılı aşkın süreçte evvelden inançlı bir yer olarak bildiğimiz özgürce yaşadığımız dünyamızın çehresini, gözle görülmeyen ölümcül bir düşmanın her an peşimizde olduğu inançsız bir yere dönüştürdüğünü belirten Uzm. Klnk. Psk. Töre Simge Korkut, 7’den 70’e her insanın bu süreçte korku hissiyle az ya da epeyce karşılaştığını vurguladı.

“Kimimiz imtihan öncesi, kimimiz geçirdiği bir trafik kazasında, kimimiz ise çocuğumuz meskene geç geldiğinde ya da emsal durumlarda dert (anskiyete) hissini daha evvel de hayatıştır.” diyen Uzm. Klnk. Psk. Korkut, salgının hâlâ devam etmesinin yanı sıra, sonbaharın gelişiyle iş ve okul ortamına dönüşün, havaların soğumaya başlamasının da insanlardaki korku katsayısını artırabileceğine dikkat çekti.

Tasanın tarifini yapan Uzm. Klnk. Psikolog Korkut, “Kaygı, kişinin dış dünyasından yahut iç dünyasından gelen bir uyaranla karşılaştığında yaşadığı, gerginlik hisleri (gerçek dışılık hissi, denetimini yitirme hissi, sersemlik…) telaşlı fikirler ve artan kan basıncı, çarpıntı, boğulma hissi üzere fizikî değişiklikler ile karakterize doğal bir histir.” sözlerini kullandı.

Anksiyetinin kişinin pahaları üzerinden inşa ettiği bir his olduğunu belirten Korkut, “Değer verdiğimiz şeyler yok olduysa yahut yok olma tehlikesi altındaysa tasa hissederiz. Bu da hayli doğal bir histir.” dedi.


KORKUYU DÜŞMAN OLARAK GÖRMEYİN

Yaşadığımız olumlu yahut olumsuz tüm hisleri, bir ihtar ya da işaret olarak düşünebileceğimize dikkat çeken Uzm. Klinik Psikolog Korkut, “Tıpkı bir otel odasında duman olduğunda yangın sensörünün ses ve ışık çıkartarak sizi uyarması üzere hayat da bize kimi sinyaller gönderir. Mekanik sistemlerin ne vakit ikaz verecekleri, uyardıkları mevzuya göre değişir. Bizim duygusal sistemimiz de tıpkı bu ikaz sistemleri üzere dış dünyada olan biteni algı ve fikirlerimiz aracılığıyla fark ederek tasa, kızgınlık, hüzün, öfke üzere yansılar verir. Tüm bu ihtar sistemlerinin maksadı kişiyi uyarmak ve haber vermektir. Bu manada olumlu ya da olumsuz tüm hislerin en kıymetli fonksiyonu, çevreyi ve etrafta olup bitenleri fark edip ona uygun davranmamızı sağlamaktır” diye konuştu.

Kabul ve Kararlılık Terapisi’ne nazaran tüm acıların kaynağının lisan olduğunu aktaran Uzm. Klnk. Psk. Korkut, lisanı kullanma biçimimizin direkt davranışlarımızı etkilediğini belirterek şunları söylemiş oldu: “Örneğin, dertli yapıya sahip bir kişi, kendisini ‘Kaygılı biriyim’ diye tanıtıyorsa, zihni de o kişinin büsbütün ‘kaygıdan’ oluştuğuna inanır. bu biçimdece kişi, olağanda üstesinden gelebileceği korku içeren durumlardan kaçınmaya ve kendisini soyutlamaya başlar. Kalabalık önünde sunum yapmak, imtihana girmek, yeni birileriyle tanışmak gibi… Bunun kararında ıstırap, hayal kırıklığı, öfke üzere hisler hisseder. Sonuçta da olmak istediği bireyden uzaklaşmış olacağı için ruhsal sorunlar yaşar. Lakin tıpkı kişi kendisini tanıtırken, ‘Kaygılı bir yapıya sahibim’ cümlesiyle, sahip olduğu dertli yapısıyla ortasına ara koyarak kendisini tanıtırsa; zihni de o kişinin büsbütün korkudan oluşmadığını, sevinçli, esprili, konuşkan üzere öbür özelliklere de sahip olabileceğini düşünerek daha evvel yapamayacağını düşündüğü aktivitelere ambargo koymaz.”


HİSLERİNİZLE SAVAŞMAYI BIRAKIN

Hepimize küçüklüğümüzden beri dayatılan yanlışsız bilinen birtakım yanlış ayrıntıların olduğunu söyleyen Uzm. Klnk. Psk. Korkut, “Bunların en başında ‘Daha düzgün bir hayat için olumsuz hislerimizden kurtulmalıyız’ miti gelmektedir. Hissettiğiniz korkuyu nazikçe fark ederek onun sizinle bulunmasına müsaade verin. Onunla her uğraşa girdiğinizde eminim maliyeti uzun vadede size hayli değerliye patlayacaktır.” dedi.

Diğer birini dinlediğimizde, söyleyeceklerine katılıp katılmayacağımızı seçtiğimizi lakin iç sesimize gereğince kulak vermediğimizi söz eden Uzm. Klnk. Psk. Korkut, “İç sesimizle çoklukla tıpkı fikirde olma yahut katılmama seçeneğine sahip olduğumuzu düşünmüyoruz. Fakat bu antrenmanı denemenizi öneririm. Araştırmalar zihninize farklı bir isim vermenin buna yardımcı olduğunu göstermiştir. Zira zihninizin ismi farklıysa, ‘siz’den farklıdır. Artık bir partide, kafede, restoranda onunla tanışıyormuşsunuz üzere yeni isminizi kullanarak zihninize merhaba deyin. Gün içerisinde sizi zorlayan his ve fikirler olursa, zihninize taktığınız isimle zihninizi fark edin ve onu kibarca dinleyin.” diye konuştu.


ANI YAŞAYARAK VÜCUDUNUZLA YİNE TEMAS EDİN

Uzm. Klnk. Psk. Korkut, son basamakta yapılabilecek zihin idmanını ise şu biçimde anlattı: “Dili kullanma formumuzu düzenlemeye başladık, hislerimizle çabayı bırakmayı denemeye başladık ve zihnimize isim verdik. Artık de sıra bu 3 basamağı da taçlandıran en temel unsura geldi; anı yaşayarak dikkatimizi vücudumuza vermek. 1,5 yıldır yaşadığımız dış dünyadan gelen bir tehdit altında ömürlerimizi sürdürmeye çalışıyoruz. Bu dış tehdit her birimizin, özgürlük, bağımsızlık, misafirperverlik, yakınlık üzere kıymetlerini tehlikeye soktu. Durum bu biçimde olunca dünya üzerinde korku hisseden ve bu korkuyu, denemiş olduğu yanlış davranış stratejileriyle tasa bozukluklularına çeviren kişi sayısı çoğaldı. Hâlbuki zihnimiz bizi korumak için bizi geçmişte-gelecekte yaşatmaya eğilimlidir. O yüzden an ile temas ederek zihin idmanlarımızı gün içerisinde ne kadar fazla yaparsak, zihnimizi o kadar günümüze adapte edebiliriz. Telaş yaşadığınızda yapmakta olduğumuz işe devam ederek, burnunuzdan derin bir nefes alıp pasta mumu üfler üzere verdikten daha sonra, tüm dikkatinizi açıklık ve merakla vücudunuzu incelemeye verin. Tüm vücudunuzdaki uzuvlarınızı güya birinci sefer görüyormuş üzere inceleyin. Bunu yaparken zihniniz sizi bir daha geçmişe-geleceğe götürmek isteyecektir. Onunla uğraş etmeyin. Fark edin, kibarca dinleyin ve dikkatinizi bir daha vücudunuza yönlendirin.”