Prof. Dr. Nevzat Tarhan: “Dijital jenerasyonun kesinlikle anlaşılması gerekiyor”

Manolya

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
3,102
Dijital oyunlar ve sanal alışveriş için epeyce geniş seçeneklerin olacağı “evren ötesi” dünyada, bilhassa gençleri bağımlılık, yalnızlık ve obezite üzere risklerin beklediğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şimdiden tedbir alınması gerektiğini vurguluyor. Dijital jenerasyonun kesinlikle anlaşılması gerektiğini de belirten Tarhan, “Geleneksel biçimlerimiz ve itaat külçeşidinin berbat sonuçlarını görmeye başladık. ergenlerde intihar salgınını görmeye başladık.” ihtarında bulundu. Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, son günlerde gündemde olan metaverse ve gençlerin bu alana olan ilgilerine ait değerlendirmede bulundu.

Metaverse teriminin bugünlerde gündemde olduğunu ve Facebook CEO’su Mark Zuckerberg’in çıkışından daha sonra Facebook’un isminin Meta’ya çevrildiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Meta öte demek, verse de cihan demek. Metaverse ise ‘Evren ötesi’ demek. Burada epey fazla söylenmeyen bir şey var. İşin ruhsal boyutuyla fazlaca yakından ilgili olduğu için bu Metaverse’yi ‘Tanrısal evren’ olarak da sunmaya çalışıyorlar. Yani şu an Yeni İlah olarak kabul ediliyor zira buranın sahibi her şeyi denetim edebilecek.” dedi.

Sanal bir cihan oluşturuluyor

Metaverse’nin şu anda epey cazip hale geldiğini, her insanın son periyotta oradan arsa almaya başladığını tabir eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Sanal bir cihan oluşturuluyor. Cihan ötesi manasında kullanılması şuradan kaynaklanıyor: Şu an fizikî gerçeklik yani fizikî dünya, yaşadığımız dünya var. Artık de bir sanal gerçeklik oluşturuldu. Üçüncüsü, bilim kurgu. Bilim kurgu oyunlar var. Bu oyunların şu anda 350 milyon oynayıcısı var. Bu oyunlar o üç teknolojiyi birleştiriyor ve bir biçimde sanal bir cennet sunuyor. Herkes kendi cennetine bilim kurgu etrafında yazabilecek, oluşturabilecek, kendi holografik avatarını üç boyutlu olarak oluşturacak ve bu avatarın içerisinde avatar arkadaşıyla o kainata girecek, orada sokaklarda dolaşacak, oyunlara girecek. Oradan çıktıktan daha sonra avatar arkadaşıyla restorana gidecek, yemek yiyecek. Olağan bunların hepsi büsbütün sanal gerçeklik içerisinde olacak.” diye konuştu.

Dünya ötekileştiriliyor mu?

Facebook’un bu alanda 10 milyar dolarlık yatırım yaptığını deklare ettiğını kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu yatırım işin ciddiyetini de gösteriyor. 10 bin kişiyi işe alacak ancak enteresan olan yalnızca Avrupa Birliği üyelerinden işe alacak. Yani dünyada yeni bir hakimiyet alanı doğdu. Sadece Avrupa Birliği’nden çalışan alınması, dünyayı ötekileştiren bir şey olduğunu da ortaya koyuyor. Elitist ve oryantalist zihniyetin motamot burada yansıdığını görüyoruz. Sanal dünyada bile çabucak bir ayrımcılıkla başladılar.” dedi. halbuki Silikon Vadisi’nin üçte ikisinin yabancı, çoğunluğun da Hindistan ve Asyalı olduğunu tabir eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu durum, şu anda dünyada yeni bir kutuplaşmanın işaretidir. Yani bu biçimde sanal bir dünyada, ticari bir ortamda dünyadan müşteri bulacak ancak mülkiyet sahibi beyaz Amerikalılar olacak. Burada beyaz ırkçılığını görüyoruz.” dedi.

“Evren ötesi” yeni dünya ışınlamaya imkân sağlayacak

İstanbul Boğazı’ndaki bütün emlakın NFT’ler ile satıldığını söz eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bütün dijital varlıklarla satılıyor. Aslında fikir hoş. İnsanların ömrünü ışınlama yapacak bu fikir. Yani tıpkı anda bir iş için ışınlanabileceksiniz. Nasıl biz görüntü üzerinden 30 kişi birebir anda bir toplantı yapıyoruz sanal gözlüğü taktığın vakit bulunduğun yerde konuşmak istediğin kişi ile konferans salonunda konuşur üzere görüşme yapmak mümkün olacak. Holografik olduğu için üç boyutlu avatarlarla konferansa girebileceksin. örneğin Tarkan avatarıyla konser verecek, çabucak sen de avatarınla oraya gideceksin. Örneğin Amerikalı rapçi Travis Scott, 12 milyon şahsa konser vermiş ve 12 milyon kişi seyretmiş. Konsere 12 milyon kişi geliyor ve sanatkarın avatarı konuşuyor. Çok cazip, son derece tesirli, fakat son derece tehlikeli boyutlar içeriyor ve ona dikkat etmek gerekiyor.” diye konuştu.

İsteğe dayalı bir emperyalizm var

Metaverse üzere yeni alanlara karşı çıkmak yerine bu dünyanın daha adil olabilmesi için baş yorulması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şu anda istekli bir emperyalizm var. Yani buna isteğe dayalı emperyalizm deniliyor. İnsanların isteğini alıyorlar ve istekli olarak sömürülüyor. Buna dikkat etmek gerekiyor.” dedi. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sanal bir gerçeklik içerisinde insanlara uydurma bir cennet de sunulmuş olabileceğini belirterek dikkatli olunması ihtarında bulundu.

Tarihçi ve müellif Harari haklı çıktı

2018 yılında Davos Zirvesi’nde insanlığa yakın gelecekte yaşanacak data merkezli distopyaya dikkat çekerek dijital diktatörlüğe gidildiği ikazında bulunan tarihçi ve muharrir Yuval Noah Harari’nin epey haklı olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Şu anda internetin tepe noktasındayız. İnternetin, dijital gerçekliğin kullanıldığı bir ortam hoş bir şey. Bu hem de bilimsel ve kaçınılmaz bir şey. Onun için şu anda bu biçimde bir durumda dünyanın geri kalanı kesinlikle birleşmesi lazım. Yalnızca 10 bin kişi alınacak ve onlar da Avrupa Birliği üyesi. Ne demek bu, önemli bir biçimde dünyada kutuplaşma başlıyor demektir.” dedi.

Metaverse ile ilgili AR-GE çalışılması lazım

Bu kutuplaşma tehlikesine karşı tedbir alınması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Burada bizim bu teknolojiyle ilgili süratle AR-GE’ye yönelmemiz lazım. Savunmaya yatırım yapalım şüphesiz fakat bundan daha büyük güvenlik sorunu olmaz. Savunma endüstrisinde çalışan gençler yurt dışına gidiyorlar, kaçıyorlar. Bunun için bu biçimde bir platforma ve bunun alternatifine de yatırım yapmak gerekiyor. Türkiye’nin gerekiyorsa bunlar ile ilgili dünyadaki üstün güçler ile birleşerek bu biçimde bir platform yapılması lazım. Aslında bu hiç de çok kolay, esasen çalışan muhteşem gençler var, onları burada tutabilsek biroldukça şeyi başarmış oluruz.” dedi.

Sanal cihandaki kötülüklere karşı da tedbir alınmalı

Sanal kainatta kötülüklerin de yer bulabileceğini kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İnsanda hırs çok, aç gözlülük pek, doyumsuzluk çok kötülük bitmez. Beşerde makûs bir modül var, bu makus kesim orada da kendini gösterecektir. Lakin bu biçimde durumda biz gerçeklerden kopmayalım. Batı medeniyetinin bir hastalığı var, zevkçilik hastalığı, hedonizm. Bu hedonizmi ömür emeli olarak görüyorlar. Bu hedonizmin yeni bir versiyonu. Gençler bilhassa birfazlaca şeyi kolay elde ettikleri için büyük risk grubundalar.” ihtarında bulundu.

Oyun bağımlılığında yeni bir alan

Metaverse denilen kozmosta arsa satın almadan oyunlara kadar bir fazlaca farklı seçenek bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bu durumun oyun bağımlılığıyla ilgili yeni riskler barındırdığına dikkat çekti. Tarhan, “bu biçimde bir dünyaya gerçek gidiyoruz. Bu işin içerisinde büyük oyun şirketleri var. Gençlerin oyun bağımlılığından biz fazlaca çekiyoruz, ergenlerde okul reddi üzere problemler var. bu biçimde bir durumda oyun bağımlılığının yeni bir alanı ortaya çıkıyor. Bu sanal dünyada alışverişler kripto paralar ve bitcoinlerle olacak.” dedi.

Metaverse insanlık faydasına nasıl kullanılabilir?

Oluşan bu yeni kozmosla ilgili kesinlikle tedbir alınması gerektiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bu sanal dünyada eğlenirken bununla birlikte bir ayağımızla gerçeklikte olacağız. Hayal dünyasının ve bilim kurgunun hoş bir versiyonu lakin bunu insanlık faydasına nasıl kullanmamız gerekiyor? Bunu düşünmek lazım. Bu hayata yalnızca cümbüş için gelinmemiş. ömrün maksadı yalnızca yaşamak, yemek, içmek, üremek değil ki. bu biçimde ilkel canlılarla birebir oluyoruz biz. İnsanı ayıran; maksat, vefatı, mevtten daha sonra gerçekliği, ömrü düşünmek. Yalnızca dünyasal düşünmek insanı memnun edemez. Metaverse insanın mutluluğuna hizmet edemez.” dedi.

Gençlerin gaye, mana muhtaçlığı giderilmeli

Cihan ötesi dünyada en çok gençlerin risk altında olabileceği ihtarında bulunan Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Gençler burada risk kümesinde zira gençlik, önemli bir biçimde dijital bir kuşak. Dijital kuşak olduğu için onu anlayamıyoruz. Dijital kuşak özgürlük düşkünü, özgürlük istiyor. Klasik formlarımız ve itaat külçeşidinin makûs sonuçlarını görmeye başladık. ergenlerde intihar salgınını görmeye başladık. Bizdeki intihar salgını, Kuzey Avrupa’dan farklı. Bizde itaat külçeşidinin alışkanlıklarıyla çocuğumuz emredersin desin, sormasın düşünmesin itaat etsin istiyoruz. meğer gençlik sorup, düşünüp, ikna olursa itaat ediyor. Gençleri ikna etmeden iyiyi, doğruyu, hoşu öğretemeyiz. Onlara münasebetleriyle anlatmamız lazım. Gençlerin en büyük sorunu şu anda emel eksikliği esasen. Hayatta emek verilecek, yorulacak, sıkıntı çekecek emelleri olmadığı için gençler, kendilerine ne gösterilirse onun gerisinden gitmeye yatkınlar. Gençlerin gaye, mana gereksinimini gidermedikçe hakikati bulması ve planlayabilmesi güç.” dedi.

İnsanlığı yalnızlık ve obezite bekliyor

Metaversenin düzgün hedeflerle kullanılırsa ömrü kolaylaştırabileceğini, iş ve iktisat hayatını hızlandıracağını kaydeden Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Sosyal hareketliliği arttıramaz lakin dijital hareketliliği arttırabilir. İnsan daha obez olacak zira her şeyi hayal dünyasında halledebilir. Beşerler daha yalnız olacak. Yalnızlık bekliyor, obezite bekliyor insanlığı. Buna bağlı olarak birfazlaca yeni hastalık çeşitleri ortaya çıkacak. Bütün bunları artılarıyla, eksileriyle ele almak hayli kıymetli. Avrupa, Amerika projesine karşı uyanık olmalıyız. Sanal gerçeklik şu anda tedavilerde kullanılıyor. Teknoloji düzgün gayelerle kullanılırsa uyguna, makûs emelle kullanılırsa berbata hizmet eder. Teknolojiye karşı olmak yerine onu ülkülerimize uygun nasıl kullanırız diye düşünmek gerekiyor.” dedi.

Hibya Haber Ajansı