- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,749
Bankacılık bölümünün ticari kredi faizi TL mevduat faizinin neredeyse 6 puan altında. Bunun TL mevduat oranına bakılırsa menkul değer tutma zorunluluğunun yarattığı bir durum olduğunu belirten bankacılar bu hafta PPK daha sonrasında bu alanda da düzenleme gelebileceğini lisana getirdi.
NB İktisat’tan Şebnem Turhan’ın haberine bakılırsa Türkiye’de düşük siyaset faizi ve yüksek enflasyon ortamında devreye giren makroekonomik uygulamalar bankacılık bölümünde ezberleri bozdu.
Merkez Bankası son olarak 18 Ekim’de yabancı para mevduatına karşılık tahvil tutma zaruriliği oranını artırırken yeni yıldan itibaren de TL mevduat oranı yüzde 50 ve yüzde 60’ın altında kalırsa ek 2 ve 7 puan tahvil tutma yükümlülüğü altına alındı. İşte bu karar ve siyaset faizinde gelen indirimler daha sonrasında 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri TL ticari kredi faizlerinin üzerine çıktı.
Geçmiş 10 yılda kredi ve mevduat faizi oranları içindeki fark yalnızca 12 kere mevduat lehine 0.5 puanın üzerine çıkarken bunun 5 tanesi 18 Ekim daha sonrasında gerçekleşti.
Öyle ki 11 Kasım haftasında fark neredeyse 6 puan ile tarihi en yüksek düzeyine ulaştı, ticari kredi faizi yüzde 15,72 iken mevduat faizi yüzde 21,53’e yükseldi. Kesim uzmanları bu haftaki Merkez Bankası Para Siyaseti Konseyi toplantısı daha sonrasında bu alana yönelik bir düzenleme gelebileceğine dikkat çekti.
Hangi makroihtiyati tedbirler tesirli oldu?
Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle ve makroihtiyati tedbirlerle yürütülen hem sıkı hem gevşek para siyaseti bankacılık kesiminde hem krediler birebir vakitte mevduat kanalından yeni yükümlülükler tanımlıyor. Bankacılık kesimi yetkililerini en çok rahatsız eden ve sık sık dikkat çektikleri mevzu ise ek menkul değer tutma zaruriliği.
Bankaların menkul değer tutma zaruriliği hem kredilerde birebir vakitte mevduatlarda uygulanıyor. Merkez Bankası’nın bankalara yönelik aldığı makroihtiyati tedbirlerin başında yabancı para mevduatın yüzde 5’ine kadar tahvil tutulması zaruriliği geliyor. 18 Ekim’de ise bu yönetmelikte yapılan değişiklikle bankalar yeni yıldan itibaren TL mevduat oranı yüzde 50 ve yüzde 60’ın altında kalırsa ek 2 ve 7 puan tahvil tutma yükümlülüğü altına girecekler.
Krediler kanalında ise selektif kredi siyaseti uygulanıyor. KOBİ, esnaf, mali kesim, KİT, tarım, ihracat ve yatırım kredileri, kurumsal kredi kartları hariç kullandırılan ticari kredilerin yüzde 30’u oranında tahvil tutma kaidesi var. Ayrıyeten ticari kredi faizleri referans faiz oranının 1.4 katını aşarsa yüzde 20, 1.8 katını aşarsa yüzde 90 tahvil tutma yükümlülüğü var. Ekimde yapılan siyaset faizi indirimi daha sonrası bu oranlar yüzde 17,1 ve yüzde 22 olarak belirlendi Yani bu faiz oranları aşılırsa ek menkul değer tutma mecburiliği devreye giriyor.
Fark son 10 yılın en yüksek düzeyine çıktı
Merkez Bankası bilgilerine bakılırsa ticari kredi kartı ve KMH hariç ticari kredi faizi ile 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi içindeki fark 18 Ekim’de yapılan düzenleme daha sonrası barizleşti. 14 Ekim ile biten haftada fark 0.94 puan iken 21 Ekim’de 1.12, 28 Ekim’de 1.85, 4 Kasım haftasında ise 4.72 puana kadar yükseldi, mevduat faizi yüzde 20’yi aştı.
Politika faizi yüzde 10,5’e düşürüldüğü ekim PPK toplantısı daha sonrasında ticari kredi faizi gerilemesini sürdürürken TL mevduat faizi yükselişini ivmelendirdi. bu biçimdece 11 Kasım haftasında TL ticari kredi faizi yüzde 15,72’e gerilerken mevduat faizi ise yüzde 21,53’e çıktı. Ortadaki fark ise 5.81 puan ile son 10 yılın en yüksek düzeyine çıktı.
Yapılan araştırmalar tarih boyunca siyaset faizi indirimlerinin mevduat faizine geçişkenliğinin hayli süratli kredi faizlerine ise daha yavaş olduğunu ortaya koyuyor. Tam aksisi durumda yani faizlerin yükselişinde ise kredi faizleri daha süratli ahenk sağlarken mevduat faizi ise geriden geliyor. Lakin bu kabul artık geçerliliğini yitirmiş görünüyor. Merkez Bankası’nın menkul değer tutma zaruriliği öncesinde son 10 yılda mevduat faizinin ticari kredi faizini 0.5 puan üzerine çıktığı 12 hafta bulunuyor. Bu 12 haftanın 5’i ise 14 Ekim’den bu yana 2022 yılında yaşandı. Ve yalnızca Ağustos 2014 başında 1.73 puan fark oluştu. Ortadaki farkın artması ve daha fazlaca gözlenmesi ise son 5 haftada gerçekleşti.
TL ticari kredi faizinin mevduat faizinin son 10 yılda 2018 daha sonrası en çok üzerinde bulunduğu devir de bir daha 2022’de yaşandı. 1 Temmuz haftasında ticari kredi faizi yüzde 31,26 düzeyinde iken 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 19,27 düzeyinde ve ortadaki fark 12 puana dayanmıştı.
Kredi alıp mevduata yatırmanın önüne geçilebilir mi?
Bankacılık kesimi uzmanları TL mevduat faizlerinin artmasının iki niçini olduğuna işaret ederek birincisinin TL mevduat oranının yılbaşından itibaren yüzde 50-60 düzeyinin üzerinde olması gerekliliği niçiniyle bankaların mevduat yarışına girmeleri olduğunu belirtti. Uzmanlar, hem bu regülasyonun tıpkı vakitte yıl sonu bilanço tarafını düzenleme isteğinin aralık ayının üçüncü haftasına kadar faizlerde olan yükseliş trendinin devam edeceğinin işareti olduğunu lisana getirdi.
Uzmanların verdiği bilgiye nazaran kredi alınıp mevduata yatırıldığında ise arbitraj olduğunun ve buna bankaların ne kadar müsaade verdiğinin ise bilinmediğini vurguladı. Bankacılık dalı kaynakları bu durumun katiyen sürdürülebilir olmadığına vurgu yaparak bilanço makyajının bitmesiyle bir arada aralık sonu ocak ayı başı üzere daha mantıklı düzeylere faizlerin gelmesinin beklenebileceğini kaydetti.
Uzmanlar, bu hafta PPK toplantısı daha sonrasında siyaset faizinin yüzde 9’a çekilmesinin akabinde bu tarafta da yeni bir düzenleme gelme ihtimali bulunduğunu vurguladı. Bir öteki bankacılık bölümü uzmanı ise bankaların menkul değer alımı yapmak yerine müşterisine yüksek faizden mevduat vermeyi tercih ettiğine işaret ederek Merkez Bankası beklenti anketinde ortaya çıkan faiz oranlarının da bu durumun sürdürülebilir olmadığının habercisi olduğunu lisana getirdi.
NB İktisat’tan Şebnem Turhan’ın haberine bakılırsa Türkiye’de düşük siyaset faizi ve yüksek enflasyon ortamında devreye giren makroekonomik uygulamalar bankacılık bölümünde ezberleri bozdu.
Merkez Bankası son olarak 18 Ekim’de yabancı para mevduatına karşılık tahvil tutma zaruriliği oranını artırırken yeni yıldan itibaren de TL mevduat oranı yüzde 50 ve yüzde 60’ın altında kalırsa ek 2 ve 7 puan tahvil tutma yükümlülüğü altına alındı. İşte bu karar ve siyaset faizinde gelen indirimler daha sonrasında 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri TL ticari kredi faizlerinin üzerine çıktı.
Geçmiş 10 yılda kredi ve mevduat faizi oranları içindeki fark yalnızca 12 kere mevduat lehine 0.5 puanın üzerine çıkarken bunun 5 tanesi 18 Ekim daha sonrasında gerçekleşti.
Öyle ki 11 Kasım haftasında fark neredeyse 6 puan ile tarihi en yüksek düzeyine ulaştı, ticari kredi faizi yüzde 15,72 iken mevduat faizi yüzde 21,53’e yükseldi. Kesim uzmanları bu haftaki Merkez Bankası Para Siyaseti Konseyi toplantısı daha sonrasında bu alana yönelik bir düzenleme gelebileceğine dikkat çekti.
Hangi makroihtiyati tedbirler tesirli oldu?
Merkez Bankası’nın faiz indirimleriyle ve makroihtiyati tedbirlerle yürütülen hem sıkı hem gevşek para siyaseti bankacılık kesiminde hem krediler birebir vakitte mevduat kanalından yeni yükümlülükler tanımlıyor. Bankacılık kesimi yetkililerini en çok rahatsız eden ve sık sık dikkat çektikleri mevzu ise ek menkul değer tutma zaruriliği.
Bankaların menkul değer tutma zaruriliği hem kredilerde birebir vakitte mevduatlarda uygulanıyor. Merkez Bankası’nın bankalara yönelik aldığı makroihtiyati tedbirlerin başında yabancı para mevduatın yüzde 5’ine kadar tahvil tutulması zaruriliği geliyor. 18 Ekim’de ise bu yönetmelikte yapılan değişiklikle bankalar yeni yıldan itibaren TL mevduat oranı yüzde 50 ve yüzde 60’ın altında kalırsa ek 2 ve 7 puan tahvil tutma yükümlülüğü altına girecekler.
Krediler kanalında ise selektif kredi siyaseti uygulanıyor. KOBİ, esnaf, mali kesim, KİT, tarım, ihracat ve yatırım kredileri, kurumsal kredi kartları hariç kullandırılan ticari kredilerin yüzde 30’u oranında tahvil tutma kaidesi var. Ayrıyeten ticari kredi faizleri referans faiz oranının 1.4 katını aşarsa yüzde 20, 1.8 katını aşarsa yüzde 90 tahvil tutma yükümlülüğü var. Ekimde yapılan siyaset faizi indirimi daha sonrası bu oranlar yüzde 17,1 ve yüzde 22 olarak belirlendi Yani bu faiz oranları aşılırsa ek menkul değer tutma mecburiliği devreye giriyor.
Fark son 10 yılın en yüksek düzeyine çıktı
Merkez Bankası bilgilerine bakılırsa ticari kredi kartı ve KMH hariç ticari kredi faizi ile 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi içindeki fark 18 Ekim’de yapılan düzenleme daha sonrası barizleşti. 14 Ekim ile biten haftada fark 0.94 puan iken 21 Ekim’de 1.12, 28 Ekim’de 1.85, 4 Kasım haftasında ise 4.72 puana kadar yükseldi, mevduat faizi yüzde 20’yi aştı.
Politika faizi yüzde 10,5’e düşürüldüğü ekim PPK toplantısı daha sonrasında ticari kredi faizi gerilemesini sürdürürken TL mevduat faizi yükselişini ivmelendirdi. bu biçimdece 11 Kasım haftasında TL ticari kredi faizi yüzde 15,72’e gerilerken mevduat faizi ise yüzde 21,53’e çıktı. Ortadaki fark ise 5.81 puan ile son 10 yılın en yüksek düzeyine çıktı.
Yapılan araştırmalar tarih boyunca siyaset faizi indirimlerinin mevduat faizine geçişkenliğinin hayli süratli kredi faizlerine ise daha yavaş olduğunu ortaya koyuyor. Tam aksisi durumda yani faizlerin yükselişinde ise kredi faizleri daha süratli ahenk sağlarken mevduat faizi ise geriden geliyor. Lakin bu kabul artık geçerliliğini yitirmiş görünüyor. Merkez Bankası’nın menkul değer tutma zaruriliği öncesinde son 10 yılda mevduat faizinin ticari kredi faizini 0.5 puan üzerine çıktığı 12 hafta bulunuyor. Bu 12 haftanın 5’i ise 14 Ekim’den bu yana 2022 yılında yaşandı. Ve yalnızca Ağustos 2014 başında 1.73 puan fark oluştu. Ortadaki farkın artması ve daha fazlaca gözlenmesi ise son 5 haftada gerçekleşti.
TL ticari kredi faizinin mevduat faizinin son 10 yılda 2018 daha sonrası en çok üzerinde bulunduğu devir de bir daha 2022’de yaşandı. 1 Temmuz haftasında ticari kredi faizi yüzde 31,26 düzeyinde iken 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 19,27 düzeyinde ve ortadaki fark 12 puana dayanmıştı.
Kredi alıp mevduata yatırmanın önüne geçilebilir mi?
Bankacılık kesimi uzmanları TL mevduat faizlerinin artmasının iki niçini olduğuna işaret ederek birincisinin TL mevduat oranının yılbaşından itibaren yüzde 50-60 düzeyinin üzerinde olması gerekliliği niçiniyle bankaların mevduat yarışına girmeleri olduğunu belirtti. Uzmanlar, hem bu regülasyonun tıpkı vakitte yıl sonu bilanço tarafını düzenleme isteğinin aralık ayının üçüncü haftasına kadar faizlerde olan yükseliş trendinin devam edeceğinin işareti olduğunu lisana getirdi.
Uzmanların verdiği bilgiye nazaran kredi alınıp mevduata yatırıldığında ise arbitraj olduğunun ve buna bankaların ne kadar müsaade verdiğinin ise bilinmediğini vurguladı. Bankacılık dalı kaynakları bu durumun katiyen sürdürülebilir olmadığına vurgu yaparak bilanço makyajının bitmesiyle bir arada aralık sonu ocak ayı başı üzere daha mantıklı düzeylere faizlerin gelmesinin beklenebileceğini kaydetti.
Uzmanlar, bu hafta PPK toplantısı daha sonrasında siyaset faizinin yüzde 9’a çekilmesinin akabinde bu tarafta da yeni bir düzenleme gelme ihtimali bulunduğunu vurguladı. Bir öteki bankacılık bölümü uzmanı ise bankaların menkul değer alımı yapmak yerine müşterisine yüksek faizden mevduat vermeyi tercih ettiğine işaret ederek Merkez Bankası beklenti anketinde ortaya çıkan faiz oranlarının da bu durumun sürdürülebilir olmadığının habercisi olduğunu lisana getirdi.