- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,747
Bankacılık kesimi baş döndüren makroihtiyati önlemler ve tutturulması gereken maksatlar ile bu gayeler yakalanamadığında karşı karşıya kalınacak zorunluluklardan kaçınmak için bu sefer döviz mevduat faizini minimuma çekti.
NB İktisattan Şebnem Turhan’ın haberine nazaran para siyasetinde düşük siyaset faizine karşılık makroihtiyati önlemlerle uygulanan sıkılaştırma bankaların her gün yeni bir yolu devreye almasına niye oluyor. Bankacılık kesimi hem yabancı para mevduatı zarurî karşılıklarından kurul uygulaması tıpkı vakitte TL mevduat oranı amacı ile getirilen ek menkul değer alımından kaçınmak için döviz mevduatlarında faizleri neredeyse sıfıra çekti.
Bunun tersine TL mevduatlarda ise faiz oranları yüzde 20-28 içinde değişiyor. Kur muhafazalı mevduatta yüzde 12’ye kadar gerileyen mevduat faizine karşılık kesim bilhassa hukuksal şahıslardan TL mevduat kapabilmek için ağır bir efor ortasında. hem de bir daha getirilen makroihtiyati tedbirler niçiniyle hukukî şahıslar de ticari kredi kullanabilmek için döviz mevduatlarını azaltmak zorundalar. İşte tüm bu tedbirler ticari kredi faizinin üzerinde TL mevduat faizinin yanı sıra döviz mevduatlarında düşük faiz siyaseti uygulanmasına niye oluyor.
Merkez Bankası hangi tedbirleri devreye aldı?
Merkez Bankası’nın haziranda başlayan ve temmuzda ağırlaşan makroihtiyati tedbirleri yılın sonlarına yanlışsız daha yüksek oranlarla uygulanmaya başladı. birinci vakit içinderda haziranda bankalara TCMB taraflı swap ve bankalararası para piyasası süreçleri için en az devlet tahvili bulundurma oranını yüzde 30’dan yüzde 45’e çeken Merkez Bankası ağustosta ise bu oranı yüzde 60’a yükseltti. Akabinde ise zorunluk karşılıklar ve menkul değer tesisine ait tedbirler devreye alınmaya başladı. Temmuzda ticari kredilere uygulanan zarurî karşılık oranı yüzde 10’dan yüzde 20’ye çıkarılırken döviz mevduatları zarurî karşılıkları için uygulanan komite oranı da yüzde 1,5’ten yüzde 5’e yükseltildi.
Yabancı para mevduat için yüzde 3 oranında sabit faizli devlet tahvili tesisine karar verildi dönüşüm oranına göre de ek menkul değer tesisi sonucu alındı. TL mevduat oranı yüzde 50’nin altında olan bankalara da yabancı para mevduat için tesis edilmesi gereken zarurî karşılık meblağı üzerinden yıllık yüzde 3 ek kurul uygulanacağı duyuruldu. Krediler için mecburî karşılık tesisi de eylül sonunda devlet tahvili tutma zorunluluğuna dönüştürüldü. Kredi büyümesinde yüzde 10’u aşan bankalara da aşan meblağ kadar menkul değer tutması ayrıyeten ticari kredi faizinin de referans faiz oranının üstünde olması durumunda da bir daha ek menkul değer tesisi zaruriliği geldi, oran da yükseltildi. Son olarak da yabancı para mevduat dönüşüm oranı yerine yılbaşından itibaren TL mevduat oranı maksadına bakılırsa ek menkul değer tesisi yapılacağı duyuruldu. Döviz mevduat hesapları zarurî karşılıklarından alınan yıllık komite oranını da yeni yıldan itibaren TL hissesine bakılırsa farklılaşmak üzere yüzde 8’e çıkarıldığı belirtildi. 23 Aralık tarihinden itibaren TL hissesine bakılırsa farklılaşmak üzere kurul oranları belirlendi.
Bankacılık bölümü her seferinde çıkış buldu
İşte bu baş döndüren makroihtiyati önlemler bankaların da daima yeni yan yollar bulmasına niye oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Merkez Bankası dataları bilhassa kasımın son haftasında bankaların TL mevduat oranını yakalamak için hızlandığını gösteriyor. Bilhassa 25 Kasım haftasında hukuksal şahısların döviz mevduatında yaşanan sert düşüş de bu uğraşların muhakkak ölçüde muvaffakiyete ulaştığını ortaya koyuyor.
Bankalar tüm bu zorunluluklardan kaçınabilmek için müşterilerine evvela TL mevduatı daha cazip hale getirmek için yüksek faiz oranları uyguluyor. Ve bu son devirde yalnızca yüksek ölçülü mevduatlar için değil genele yayılmış bir biçimde uygulanıyor. hiç bir banka 10 bin TL mevduata bile yüzde 16,5’in altında faiz uygulamıyor. Mevduat büyüdükçe faiz oranı yüzde 30 sonuna kadar çıkıyor. Merkez Bankası’nın ortalama faiz oranlarını gösteren bilgilerinde de 3 ay vadeli TL mevduatta ortalama faizin 25 Kasım haftası itibariyle yüzde 21,42 olduğunu gösteriyor. Ki bu birtakım bankaların deklare ettiğı üzere TL mevduatta bir gaye belirlememesi ve mevduat yarışının ortasında olmaması niçiniyle birden fazla bankanın uyguladığı faizden daha düşük bir oran çıkmasına niye oluyor.
İkinci yol ise döviz mevduatında ısrar eden müşterilere düşük mevduat faizi vermek. Mevduatta çok kelam sahibi olan büyük kimi bankalarda yıllık dolar mevduat faizi yüzde 0,01 ile sıfır düzeyine geldi. Piyasada hissesi yüksek olan bankalar içinde en yüksek faizi verenlerde de sayı yüzde 0.25 düzeyine çıkıyor. Lakin bir daha Merkez Bankası’nın ortalama bilgileri 3 ay vadeli ortalama dolar mevduat faizinin 25 Kasım haftası itibariyle yıllık yüzde 2,26 olduğunu gösteriyor. Bu birtakım bankaların hem müşterilerinin mevduat tercihlerine karışmamasından birebir vakitte kimi bankaların döviz durumu ile ilgili ıstırap yaşaması yahut döviz ödemelerinin bulunması niçiniyle piyasadan farklılaşıyor. Buna rağmen Merkez Bankası dataları de makroihtiyati tedbirlerin ağır olarak devreye alındığı temmuz ortasından bu yana dolar mevduat faizinin 1.4 puan gerilediğini de ortaya koyuyor.
KKM ile düşük TL mevduat faizi uyguluyor
Bankaların üçüncü tahlil prosedürü ise bilhassa hukuksal bireylere TL mevduata geçiş için opsiyonlar sunmak. Muhakkak ölçüdeki döviz mevduatının bir kısmını KKM ve opsiyonlu döviz mevduatı olarak çeviren bankalar bu müşterilere uyguladıkları döviz mevduat faizini ise yüksek tutuyor. Ancak bir kısmını TL mevduata ve KKM ile düşük faizli TL mevduata çevirdikleri için çıkarlı çıkan bankalar döviz mevduatında ısrar eden müşterilerine ise bu sefer dövizli yatırım fonu önerisi sunuyor.
Bankacılık bölümü uzmanları sistemin kendi kurallarıyla değil makroihtiyati tedbirlere karşı bölümün icatlarıyla sürdürülmeye çalıştığına dikkat çekerken Merkez Bankası ve BDDK’nın bu şekil uygulamalara karşı bankaları sık sık uyardığını vurguladı. İhtarlara karşın hem bilançosunda düşük faizli uzun vadeli menkul değer yükü taşımak birebir vakitte yüksek oranlarda komite ödemek istemeyen bankacılık bölümünün uzmanlar bu uygulamalara karşı regülatörlerden düzenleme gelse de yeni yollarla başvuracağını belirtti.
Kuru bıraksalar döviz mevduat faizi negatife dönebilir
Bankacılık kesimi uzmanları uzun müddettir yatay seyreden dolar kurunun özgür bırakılması durumunda işlerin daha da karışacağı konusunda uyarıyor. Bilgi veren bankacılık kaynakları bilhassa ihracatçıların son günlerde ağırlaşan kur ikazları niçiniyle iktisat idaresinin dolar/TL’yi biraz gevşetmesi durumunda döviz mevduatlarından kaçınmak için bankacılık bölümünün negatif faiz oranları uygulamaya başlayabileceğine dikkat çekti.
Özellikle yüksek dış ticaret açığı ile de yükselen ihracatçı şikayetlerinin iktisat idaresini bu biçimde bir uygulamaya itebileceğini söyleyen bankacılık kaynakları Türkiye’de daha evvel rastlanmamış biçimde negatif faiz görülebileceğini söylemiş oldu.
NB İktisattan Şebnem Turhan’ın haberine nazaran para siyasetinde düşük siyaset faizine karşılık makroihtiyati önlemlerle uygulanan sıkılaştırma bankaların her gün yeni bir yolu devreye almasına niye oluyor. Bankacılık kesimi hem yabancı para mevduatı zarurî karşılıklarından kurul uygulaması tıpkı vakitte TL mevduat oranı amacı ile getirilen ek menkul değer alımından kaçınmak için döviz mevduatlarında faizleri neredeyse sıfıra çekti.
Bunun tersine TL mevduatlarda ise faiz oranları yüzde 20-28 içinde değişiyor. Kur muhafazalı mevduatta yüzde 12’ye kadar gerileyen mevduat faizine karşılık kesim bilhassa hukuksal şahıslardan TL mevduat kapabilmek için ağır bir efor ortasında. hem de bir daha getirilen makroihtiyati tedbirler niçiniyle hukukî şahıslar de ticari kredi kullanabilmek için döviz mevduatlarını azaltmak zorundalar. İşte tüm bu tedbirler ticari kredi faizinin üzerinde TL mevduat faizinin yanı sıra döviz mevduatlarında düşük faiz siyaseti uygulanmasına niye oluyor.
Merkez Bankası hangi tedbirleri devreye aldı?
Merkez Bankası’nın haziranda başlayan ve temmuzda ağırlaşan makroihtiyati tedbirleri yılın sonlarına yanlışsız daha yüksek oranlarla uygulanmaya başladı. birinci vakit içinderda haziranda bankalara TCMB taraflı swap ve bankalararası para piyasası süreçleri için en az devlet tahvili bulundurma oranını yüzde 30’dan yüzde 45’e çeken Merkez Bankası ağustosta ise bu oranı yüzde 60’a yükseltti. Akabinde ise zorunluk karşılıklar ve menkul değer tesisine ait tedbirler devreye alınmaya başladı. Temmuzda ticari kredilere uygulanan zarurî karşılık oranı yüzde 10’dan yüzde 20’ye çıkarılırken döviz mevduatları zarurî karşılıkları için uygulanan komite oranı da yüzde 1,5’ten yüzde 5’e yükseltildi.
Yabancı para mevduat için yüzde 3 oranında sabit faizli devlet tahvili tesisine karar verildi dönüşüm oranına göre de ek menkul değer tesisi sonucu alındı. TL mevduat oranı yüzde 50’nin altında olan bankalara da yabancı para mevduat için tesis edilmesi gereken zarurî karşılık meblağı üzerinden yıllık yüzde 3 ek kurul uygulanacağı duyuruldu. Krediler için mecburî karşılık tesisi de eylül sonunda devlet tahvili tutma zorunluluğuna dönüştürüldü. Kredi büyümesinde yüzde 10’u aşan bankalara da aşan meblağ kadar menkul değer tutması ayrıyeten ticari kredi faizinin de referans faiz oranının üstünde olması durumunda da bir daha ek menkul değer tesisi zaruriliği geldi, oran da yükseltildi. Son olarak da yabancı para mevduat dönüşüm oranı yerine yılbaşından itibaren TL mevduat oranı maksadına bakılırsa ek menkul değer tesisi yapılacağı duyuruldu. Döviz mevduat hesapları zarurî karşılıklarından alınan yıllık komite oranını da yeni yıldan itibaren TL hissesine bakılırsa farklılaşmak üzere yüzde 8’e çıkarıldığı belirtildi. 23 Aralık tarihinden itibaren TL hissesine bakılırsa farklılaşmak üzere kurul oranları belirlendi.
Bankacılık bölümü her seferinde çıkış buldu
İşte bu baş döndüren makroihtiyati önlemler bankaların da daima yeni yan yollar bulmasına niye oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Merkez Bankası dataları bilhassa kasımın son haftasında bankaların TL mevduat oranını yakalamak için hızlandığını gösteriyor. Bilhassa 25 Kasım haftasında hukuksal şahısların döviz mevduatında yaşanan sert düşüş de bu uğraşların muhakkak ölçüde muvaffakiyete ulaştığını ortaya koyuyor.
Bankalar tüm bu zorunluluklardan kaçınabilmek için müşterilerine evvela TL mevduatı daha cazip hale getirmek için yüksek faiz oranları uyguluyor. Ve bu son devirde yalnızca yüksek ölçülü mevduatlar için değil genele yayılmış bir biçimde uygulanıyor. hiç bir banka 10 bin TL mevduata bile yüzde 16,5’in altında faiz uygulamıyor. Mevduat büyüdükçe faiz oranı yüzde 30 sonuna kadar çıkıyor. Merkez Bankası’nın ortalama faiz oranlarını gösteren bilgilerinde de 3 ay vadeli TL mevduatta ortalama faizin 25 Kasım haftası itibariyle yüzde 21,42 olduğunu gösteriyor. Ki bu birtakım bankaların deklare ettiğı üzere TL mevduatta bir gaye belirlememesi ve mevduat yarışının ortasında olmaması niçiniyle birden fazla bankanın uyguladığı faizden daha düşük bir oran çıkmasına niye oluyor.
İkinci yol ise döviz mevduatında ısrar eden müşterilere düşük mevduat faizi vermek. Mevduatta çok kelam sahibi olan büyük kimi bankalarda yıllık dolar mevduat faizi yüzde 0,01 ile sıfır düzeyine geldi. Piyasada hissesi yüksek olan bankalar içinde en yüksek faizi verenlerde de sayı yüzde 0.25 düzeyine çıkıyor. Lakin bir daha Merkez Bankası’nın ortalama bilgileri 3 ay vadeli ortalama dolar mevduat faizinin 25 Kasım haftası itibariyle yıllık yüzde 2,26 olduğunu gösteriyor. Bu birtakım bankaların hem müşterilerinin mevduat tercihlerine karışmamasından birebir vakitte kimi bankaların döviz durumu ile ilgili ıstırap yaşaması yahut döviz ödemelerinin bulunması niçiniyle piyasadan farklılaşıyor. Buna rağmen Merkez Bankası dataları de makroihtiyati tedbirlerin ağır olarak devreye alındığı temmuz ortasından bu yana dolar mevduat faizinin 1.4 puan gerilediğini de ortaya koyuyor.
KKM ile düşük TL mevduat faizi uyguluyor
Bankaların üçüncü tahlil prosedürü ise bilhassa hukuksal bireylere TL mevduata geçiş için opsiyonlar sunmak. Muhakkak ölçüdeki döviz mevduatının bir kısmını KKM ve opsiyonlu döviz mevduatı olarak çeviren bankalar bu müşterilere uyguladıkları döviz mevduat faizini ise yüksek tutuyor. Ancak bir kısmını TL mevduata ve KKM ile düşük faizli TL mevduata çevirdikleri için çıkarlı çıkan bankalar döviz mevduatında ısrar eden müşterilerine ise bu sefer dövizli yatırım fonu önerisi sunuyor.
Bankacılık bölümü uzmanları sistemin kendi kurallarıyla değil makroihtiyati tedbirlere karşı bölümün icatlarıyla sürdürülmeye çalıştığına dikkat çekerken Merkez Bankası ve BDDK’nın bu şekil uygulamalara karşı bankaları sık sık uyardığını vurguladı. İhtarlara karşın hem bilançosunda düşük faizli uzun vadeli menkul değer yükü taşımak birebir vakitte yüksek oranlarda komite ödemek istemeyen bankacılık bölümünün uzmanlar bu uygulamalara karşı regülatörlerden düzenleme gelse de yeni yollarla başvuracağını belirtti.
Kuru bıraksalar döviz mevduat faizi negatife dönebilir
Bankacılık kesimi uzmanları uzun müddettir yatay seyreden dolar kurunun özgür bırakılması durumunda işlerin daha da karışacağı konusunda uyarıyor. Bilgi veren bankacılık kaynakları bilhassa ihracatçıların son günlerde ağırlaşan kur ikazları niçiniyle iktisat idaresinin dolar/TL’yi biraz gevşetmesi durumunda döviz mevduatlarından kaçınmak için bankacılık bölümünün negatif faiz oranları uygulamaya başlayabileceğine dikkat çekti.
Özellikle yüksek dış ticaret açığı ile de yükselen ihracatçı şikayetlerinin iktisat idaresini bu biçimde bir uygulamaya itebileceğini söyleyen bankacılık kaynakları Türkiye’de daha evvel rastlanmamış biçimde negatif faiz görülebileceğini söylemiş oldu.