Kredi şartları sıkışan bankalar küçülmeye gidebilir

Severus

Global Mod
Global Mod
Katılım
30 May 2021
Mesajlar
2,758
Bankalar 24 yılın tepesindeki enflasyon ortamında “rekor kârlar” açıklasa da, birinci vakit içinderda geçen hafta iktisat idaresi ile yapılan kapalı görüşmede düzenlemelerin bilançolarında yaratacağı risklere dikkat çektiler. Daldan kamuoyuna açık birinci isyan ise hafta başında İş Bankası’ndan geldi.

Sektörde “ısının yükselmesine” niye olan düzenlemeler ise, cari fazla vermek ve yüzde 85’i aşan enflasyonla uğraş etmek üzerine şurası iktisat modeli kapsamında bir yılı aşkın müddettir iktisat idaresi, BDDK ve TCMB tarafınca yapılıyor.

MENKUL DEĞER TUTMANIN YARATACAĞI HASARA DİKKAT ÇEKİLDİ

Döviz talebini ve kredileri kısıtlayıcı bu önlemler kapsamında bankalara verilen krediler karşılığı ve TL mevduat oranı gayesine yönelik sabit kuponlu devlet tahvili tutma mecburiliği getirildi.

Ancak bankacılar, rastgele bir faiz siyaseti değişikliği durumunda, menkul değerlerin faizleri artmaya, fiyatlarının da düşmeye başlamasının, bilançoda tutulan menkul değer büyüklüğü de dikkate alındığında, kesimde yaratacağı ağır hasara dikkat çektiler.

Üst seviye bir bankacı, “Uygulanan makro ihtiyati önlemler bankacılık dalında ısıyı o kadar yükseltti ki bankacılık sistemini yakmaya başladı. Bu siyasetlerin seçimlere kadar devam etmesini bekliyorum zira hükümetin öteki devası yok. Çünkü seçimlerdilk evvel 70 milyar dolarlık bir döviz talebi yaratmayı kimse istemez” dedi.

KAMU BANKALARI ‘ABARTILACAK BİR DURUM YOK’ DİYOR

İş Bankası Genel Müdürü Ortan hafta başında tahvil tutma zaruriliği ile 50 milyar TL’den çok kaynağın krediler yerine tahvile gittiğini belirterek, “Faiz oranlarının inmesi ne açıdan size fayda? Şayet kredinin fiyatlaması ucuzlamasına karşın krediye erişim güçleşiyorsa bunun kimseye bir yararı yoktur” dedi ve uygulanan makro ihtiyati önlemlerin bir an evvelden kaldırılması davetinde bulundu.

Kamu bankalarına yakın kaynaklar ise bankaların farklı görüşte olabileceklerini belirterek Aran’ın tenkitlerine yönelik “bu kadar abartılacak bir durumun olmadığını” tabir ediyor.

Bir kaynak, “Nereden baktığınıza bağlı. Bu bir enflasyonla çaba programı… İhracata, yatırıma yönelik kredi kullandırımında bir problem yok. Fakat piyasada epeyce fazla kredi talebi var; “herkes hesabıma para geçsin ben istediğim üzere kullanayım” diyor” dedi ve ekledi: “Biraz bu değişime ayak uydurmak vakit alacak. Her yeni düzenlemede bir alışma devri, uyarlanma periyodu olur. Rahat olmak lazım.”

‘GELECEK SEniçin İTİBAREN BÖLÜM RİSKLERE AÇIK’

Ocak-Eylül devrinde net kârları enflasyona endeksli tahvil getirilerinin de dayanağı ile yüzde 400’ün üzerinde artarak 286 milyar liraya çıkan bankacılık bölümünde, gelecek seniçin itibaren ise regülasyonların doğuracağı hasarın kendini göstermesi bekleniyor.

Üst seviye bir bankacı, gelecek seniçin itibaren bankaların hasar almaya başlayabileceğini belirterek, “Bankalar kredi vermek ister. Krediyi erişimi tüm bu tedbirlerle kısarsan cost of risk (maliyet riski) yaratma ihtimali var. Gelecek seniçin itibaren dal risklere açık, vade uyumsuzluklarının arttığı bir periyoda girecek. Bu bankaların operasyonel maliyetlerinde azalmaya gideceği bir surece işaret eder” diye konuştu.

Bankacılık bölümünde kamu bankalarının kredi pazarındaki hakimeyeti yıllar ortasında artarken, toplam kredileri ortasında kamunun hissesi 28 Ekim haftası prestijiyle yüzde 46,3’e ulaştı. Yabancı bankaların hissesi yaklaşık yüzde 25, yerli özel bankaların hissesi ise yüzde 29 düzeyine geriledi.

‘SEKTÖRÜN MUKADDERATINI KAMUNUN MUKADDERATINA BAĞLADILAR’

Bir öbür bankacılık kaynağı da, bankacılık bölümünün kamu riski ile epeyce iç içe gittiğine dikkat çekerek, “Yapılan düzenlemelerle bankacılık kesiminin bahtını kamunun yazgısına bağladılar. Bu bir bilanço riski yaratıyor. Özel bankalar bunu engellemek için krediyi daha da küçültüp o yarışa girmemeyi tercih ettiler. O yüzden özel bankalar küçülebilir ve bu küçülmenin de gerçek iktisada önemli yansıması olacak; OPEX yapılarına, şube ağlarına tesiri olacak” diye konuştu.

Yabancı bankaların da muhakkak bir süre Türkiye operasyonlarını büyütmeyebileceğini kaydeden tıpkı kaynak, o süreçte de durum değerlendirmesi yapmalarının olası olduğunu söz etti.

‘BANKALAR ZİYAN ETMEYE İTİLDİ’

Bankacılar ayrıyeten gelecek periyotlarda beklenen küçülme ve kârsızlık sorununun Türk bankacılık kesiminde memleketler arası bankalarla bağları de etkileyebileceğini belirterek, bunun sendikasyonlara ve açılacak akreditif hesaplara kadar yansıyabileceğini belirtiyor.

Bankaların ziyan etmeye itildiğini belirten ekonomist Arda Tunca da düzenlemelerle bankaların yaklaşık yüzde 20-22 oranında mevduat topladığını, yüzde 17,07 ile kredi verdiğini ve kabaca yüzde 10 oranında tahvil almaya zorlandığını belirterek, “Sistemik riskin bir tarafı bankaların finansal sıhhati ile ilgili. Başka telaş de, piyasadaki berbatlaşan nakit akışı şartlarıyla ilgili” diye konuştu.