- Katılım
- 30 May 2021
- Mesajlar
- 2,739
Dünya müellifi Alaattin Aktaş, “cari açık azalırken döviz gereksinimi niye artıyor?” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Aktaş, eski bir bürokrat olan ve Hazine’de nazaranv yapmış bir arkadaşından aldığı bilgilere ve onun telaffuzlarını aktardığı yazısında, geçen yıl 18 milyar olan cari açığın bu yıl 13 milyara gerilemesine karşın kurların düşmediğini olağan şartlarda bu gelişimin kur düşüşüne yol açacağını belirtti.
Eski bürokratın, kurların niye düşmediği hakkındaki fikirlerini ise Aktaş yazısında şöyleki yazdı:
“Kurların düşmemesinin ana sebebi açık; dövizli borçlar ve onların geri ödemeleri. Evet cari açık 18 milyar dolar düzeyinden 12.7 milyara düştü. Ne var ki borç senedi ve kredi geri ödemeleri 22 milyardan 24 milyara çıkmış durumda. Daha değerlisi yurtiçi yerleşikler, geçen yıl yurtharicindeki 8.8 milyar dolarlık varlıklarını Türkiye’ye getirirken, bu yıl tam zıddı bir tercihte bulunmuş ve yurtharicinde 3 milyar dolar kadar varlık edinmişler. Bütün bunların kararında, geçen yıl 31.5 milyar dolar kadar olan finansman muhtaçlığı bu yıl 40 milyar doları geçmiş.” Eski Hazineci arkadaşım bu çerçevede kıymetli bir probleme daha değiniyor:
Finansman gereksiniminin büyümesinden tahminen daha kıymetli olarak döviz muhtaçlığının karşılanma biçimi, yani kaynaklar değişmiş durumda. Geçen yıl döviz kredisi bulamayan iktisat, 22 milyar dolardan fazla Merkez Bankası rezervi kullanarak finansman muhtaçlığını kapatmıştı.”
“Finansman gereksiniminin döviz rezervleri ile sağlanmasının ne kadar sürdürülebileceğini karar alıcılar hariç herkes biliyor”
Aktaş, hazineci arkadaşını “karamsar” gördüğünü tabir ederek onun şu kelamlarını paylaştı:
“Kurlar bu biçimdesine artarken finansman muhtaçlığının azalmamasının ve finansmanın mevduat, borç ve döviz rezervleri ile sağlanmasının ne kadar sürdürülebileceğini karar alıcılar hariç herkes biliyor. Onlar, güya 2009’da şirketlerin dış borçlanmasına yol verenler kendileri değilmiş üzere ‘dış güçlerin saldırısı’ başlıklı siyasi açıklamalarla işi geçiştirmeye çabalıyorlar. Özünü görmezden geldikleri sorunun daha da derinleşmesine yol açıyorlar.
İstihdam yaratan direkt yabancı yatırımcılar, hukukun üstünlüğü, kurumlardaki erozyon ve öbür meseleler yüzünden Türkiye’yi epeydir esasen unuttu. Sıcak paracılar ise gözlerini karar alıcılara çevirmiş bekliyor. Neyi mi, ben de bilmiyorum; onlara sormak lazım.”, Yazının tamamı için tıklayın
Aktaş, eski bir bürokrat olan ve Hazine’de nazaranv yapmış bir arkadaşından aldığı bilgilere ve onun telaffuzlarını aktardığı yazısında, geçen yıl 18 milyar olan cari açığın bu yıl 13 milyara gerilemesine karşın kurların düşmediğini olağan şartlarda bu gelişimin kur düşüşüne yol açacağını belirtti.
Eski bürokratın, kurların niye düşmediği hakkındaki fikirlerini ise Aktaş yazısında şöyleki yazdı:
“Kurların düşmemesinin ana sebebi açık; dövizli borçlar ve onların geri ödemeleri. Evet cari açık 18 milyar dolar düzeyinden 12.7 milyara düştü. Ne var ki borç senedi ve kredi geri ödemeleri 22 milyardan 24 milyara çıkmış durumda. Daha değerlisi yurtiçi yerleşikler, geçen yıl yurtharicindeki 8.8 milyar dolarlık varlıklarını Türkiye’ye getirirken, bu yıl tam zıddı bir tercihte bulunmuş ve yurtharicinde 3 milyar dolar kadar varlık edinmişler. Bütün bunların kararında, geçen yıl 31.5 milyar dolar kadar olan finansman muhtaçlığı bu yıl 40 milyar doları geçmiş.” Eski Hazineci arkadaşım bu çerçevede kıymetli bir probleme daha değiniyor:
Finansman gereksiniminin büyümesinden tahminen daha kıymetli olarak döviz muhtaçlığının karşılanma biçimi, yani kaynaklar değişmiş durumda. Geçen yıl döviz kredisi bulamayan iktisat, 22 milyar dolardan fazla Merkez Bankası rezervi kullanarak finansman muhtaçlığını kapatmıştı.”
“Finansman gereksiniminin döviz rezervleri ile sağlanmasının ne kadar sürdürülebileceğini karar alıcılar hariç herkes biliyor”
Aktaş, hazineci arkadaşını “karamsar” gördüğünü tabir ederek onun şu kelamlarını paylaştı:
“Kurlar bu biçimdesine artarken finansman muhtaçlığının azalmamasının ve finansmanın mevduat, borç ve döviz rezervleri ile sağlanmasının ne kadar sürdürülebileceğini karar alıcılar hariç herkes biliyor. Onlar, güya 2009’da şirketlerin dış borçlanmasına yol verenler kendileri değilmiş üzere ‘dış güçlerin saldırısı’ başlıklı siyasi açıklamalarla işi geçiştirmeye çabalıyorlar. Özünü görmezden geldikleri sorunun daha da derinleşmesine yol açıyorlar.
İstihdam yaratan direkt yabancı yatırımcılar, hukukun üstünlüğü, kurumlardaki erozyon ve öbür meseleler yüzünden Türkiye’yi epeydir esasen unuttu. Sıcak paracılar ise gözlerini karar alıcılara çevirmiş bekliyor. Neyi mi, ben de bilmiyorum; onlara sormak lazım.”, Yazının tamamı için tıklayın